*Nhân ngày nhà giáo Việt Nam. BBT Hương Xin

xin kính gởi đến nhà giáo, nhà báo , nghệ sĩ  Lai Hồng

những bông hoa xinh đẹp nhất ,

kính chúc cô vạn sự lành .HX

* Dịch giả : Cô Trần Thị Lai Hồng

Trường Tương Tư

Nguyên tác : Lương Ý Nương

Người dịch : Cô Trần thị Lai Hồng

*Trong “Tình sử” có chép như sau: vào triều nhà Chu đời Ngũ Quý (Ngũ
Đại) bên Tàu, có người con gái của Lương Tiêu Hồ 梁瀟湖 tên Ý Nương 意娘,
cùng với Lý Sinh 李生 là họ hàng con cô con cậu, thường hẹn hò gặp gỡ.
Nhân ngày trung thu ngắm trăng, ngầm hẹn ước với Ý Nương, lưu luyến
không rời, nhưng bị cha mẹ ngăn cấm,  Gặp ngày trời thu, Ý Nương viết
bài thơ Trường Tương tư này.

Lạc hoa lạc diệp lạc phân phân,
Tận nhật tư quân bất kiến quân.
Trường dục đoạn hề trường dục đoạn,
Lệ châu ngân thượng cánh thiêm ngân.

Continue reading →

Truyện ngắn của Enrique Lopez Albujar
Người dịch : Trần Ngọc Phương

Enrique lopez Albujar (1872-1966), nhà văn Peru, ông còn là một luật
sư,1947 làm thẩm phán toà án ở Tacna. Những truyện của ông thường viết
về vùng đồi núi Peru và cư dân bản xứ. Với ngọn bút tinh tế, gây ấn
tượng, ông rất thành công trong các truyện phân tích tâm lý và phong
tục tập quán của thổ dân da đỏ bản địa.

–0–

Sau chuyến đi Tacna trở về, Carmelo Maquera nhận thấy có điều gì khác
lạ ở vợ. Lúc hắn rời, nàng là người đàn bà siêng năng. Bây giờ, hắn
khám phá ra nàng rất lười biếng. Con suốt không còn lăn trong tay như
thường lệ, món thịt hầm dọn cho hắn mỗi sáng, sau công việc lặt vặt
trong nhà, không bỏ mùi gia vị như trước đây. Nàng thường tư lự và hay
thở dài, không lưu ý đến điều hắn nói. Lơ đãng, chậm chạp trong việc
xén tỉa len. Và rõ ràng nàng không quan tâm đến lời hứa hẹn của
Carmelo là phải nhanh chóng giao đủ số len để trả món nợ quá hạn. Continue reading →

Thu Hứng1 – Đỗ Phủ

Ngọc lộ điêu thương phong thụ lâm
Vu Sơn, Vu Giáp [1] khí tiêu sâm
Giang gian ba lãng kiêm thiên dũng
Tái thượng phong vân tiếp địa âm
Tùng cúc lưỡng khai tha nhật lệ 
Cô chu nhất hệ cố viên tâm
Hàn y xứ xứ thôi đao xích
Bạch Đế thành cao [2] cấp mộ châm
Dịch nghĩa:
Móc ngọc tơi bời ở rừng phong
Khí ở núi Vu và kẽm Vu ảm đạm mịt mờ.
Trên sông, nước và trời cùng trôi chảy,
Ngoài ải, gió và mây liên tiếp mù đất.
Cúc từng chòm nở hai lần dòng lệ xưa,
Thuyền lẻ loi buộc chặt mối tình quê cũ.
Nơi nơi giục giã dao thước may áo rét,
Tiếng chày chiều dồn dập thành cao Bạch Đế.

Khảo Mai mạo muội dịch bài THU HỨNG 1 góp vui cùng thi đàn

Continue reading →

Truyện ngắn của Bernard Malamud

Người dịch : Trần Ngọc Phương

Ngay sau đó, hắn lại hối tiếc về hành động của mình. Hắn có tỉnh trí
không? Tốt, thế nên hắn mới viết thư đến cô ta. Nhưng điều gì xảy ra
nếu cô ta hồi âm? Ai muốn và ai cần trao đổi thư từ? Đơn giản là hắn
không muốn phí sức cho việc đó. Vì thế nên hắn vui mừng thấy mình
không tiếp tục thư từ (phải, từ khi đốt bản thảo vào tháng Mười Một
cho đến nay là tháng Hai). Tuy vậy, trên đường ra ngoài sục sạo tìm
kiếm chút thức ăn khi cả nhà đã say ngủ. Hắn tự chế nhạo mình, rồi làm
bộ thản nhiên đánh que diêm soi vào hộp thư. Đêm sau, hắn lấy tay mò
vào bên trong lỗ khe: Vẫn trống rỗng, đúng theo ý muốn của hắn. Công
việc ngớ ngẩn! Hắn quên tất cả mọi thứ chỉ trừ câu chuyện của cô gái.
Nghĩa là, nghĩ về nó một ít mỗi ngày. Biết đâu rủi cô ta viết thư hồi
âm – bà Lutz thường mở hộp thư và chính bà ta mang lên bất cứ thư gì –
nói vài điều xin lỗi đã làm phí thời gian của hắn? Buổi sáng hôm sau,
hắn nghe người đưa thư mang đến cho bà ta một đống thư và hắn biết
người đẹp đã hồi âm.

Hãy bình tĩnh, Mitka. Mặc dù có lời nhắc nhủ hắn từ thế giới trong mơ,
tim hắn vẫn đập thình thịch khi kể chuyên bỡn cợt đến châm chọc hắn
một cách duyên dáng. Hắn không trả lời. Tiếng léo nhéo lại vang lên: “
Cho anh đó, Mitka yêu quí”. Bà Lutz cuối cùng đặt nó ở dưới cánh cửa
phòng – trò chơi ưa thích của bà ta.

Chờ đến khi bà Lutz rời khỏi hẳn, cốt không để bà ta khoái trá về trò
chơi của mình – mong được nghe thấy tiếng hắn chạy tới – hắn bật dậy,
lao ra khỏi giường chộp xé ngay phong bì: Ông Mitka thân mến (nét chữ
rất đàn bà) cảm ơn về lòng tốt, và biểu lộ sự thông cảm của ông. Chân
thành. M.T. Tất cả chỉ có thế, không một địa chỉ hồi âm. Không, không
có gì. Hắn ngơ ngác như chú ngựa non, và đành xếp việc này sang một
bên. Hôm sau hắn suy nghĩ lại: Phải có một lá thư khác. Câu chuyện
không thật, cô ta hư cấu mọi điều. Nhưng sự thật là cô ta cô đơn và
hắn có cần viết thư đến nữa không?

Không có điều gì dễ dàng đến với Mitka, nhưng cuối cùng hắn cũng viết
thư cho cô ta. Hắn dư thời giờ và không có việc gì khác để làm, hắn tự
nhủ rằng phải trả lời vì cô ta đang cô đơn – đúng rồi, vì họ, cả hai
cùng cô đơn. Sau rốt, hắn thừa nhận rằng, hắn viết bởi vì hắn không
thể làm được loại ghi chép nào khác, và điều này (tuy hắn không phải
là người theo chủ nghĩa thoát ly) cũng làm hắn khuây khoả chút ít. Hắn
hiểu rằng, mặc dù hắn đã thề là không bao giờ trở lại việc viết lách,
nhưng hắn hy vọng quan hệ thư từ sẽ làm hắn quay về với quyển sách bị
ruồng bỏ của hắn (một nhà văn bất tài tìm cách chấm dứt sự bất lực của
mình qua việc thoả mãn thư từ giao thiệp với một nữ văn sĩ). Rõ hơn,
hắn đang cố gắng làm việc này (quan hệ thư từ) để đi đến chấm dứt sự
tự ghét mình vì không làm việc, không tư tưởng, để tách rời khỏi
chúng.

Hắn thở dài ở yếu điểm này – phải tuỳ thuộc vào những điều khác. Tuy
dù, những bức thư của hắn thường cộc cằn, khiêu khích, ngay cả tàn
nhẫn, nhưng cũng lôi kéo được sự đáp lại nồng nhiệt, nhẹ nhàng dễ chịu
và đầy thiện ý của cô gái. Và thế là, không lâu sau đó (ai có thể cản
được nó? Tự hắn cay đắng lao vào mà.), hắn đưa ra vấn đề gặp gỡ giữa
họ. Hắn là người đề cập đầu tiên và cô ta (tỏ vẻ miễn cưỡng) nhượng
bộ. Như thế không tốt hơn sao – cô nàng tự nhủ – nếu ta đừng xúc phạm
tới anh ta.

Continue reading →

Truyện ngắn của Bernard Malamud

Người dịch : Trần Ngọc Phương

Bernard Malamud (1914-1986), nhà văn Mỹ gốc Do Thái, ông được coi là
một trong những nhân vật nổi tiếng nhất trong nền văn chương Mỹ-Do
Thái. Sinh ở Brooklyn, New York. Tốt nghiệp đại học Columbia, đã từng
làm việc trong nhà máy, làm thư kí, đi dạy học. Sớm thành công trong
lãnh vực văn chương, khi tập truyện ngắn The Magic Barrel vừa xuất bản
đã nhanh chóng trở thành một best-seller. Sau đó ông viết nhiều tác
phẩm khác cũng trở thành những quyển sách bán chạy nhất và được chuyển
thể thành phim. Ông đoạt giải Pulitzer 1967 và hai giải National Book
Award. Những tác phẩm nổi tiếng của ông: the Natural(1952), The
Asistant(1957), A New Life(1961), The Fixer(1966), The Tenants(1971),
Dubin’s Lives(1979), God’s Grace(1982)…Người đẹp trong mơ được trích
từ tập The Magic Barrel.

Sau khi Mitka đốt cháy bản thảo tiểu thuyết lâm ly bi đát của hắn
trong thùng rác hoen rỉ của bà Lutz ở sân sau – mặc dù bà chủ nhà đa
cảm dùng đủ kiểu mồi chài (hắn có nhận biết) để lộ ý đồ quyến rũ hắn
từ mùi nước hoa nồng nặc, từ giọng điệu bóng gió rằng có một người đàn
bà cô đơn, đã lơ là buông lỏng việc chăm sóc cơ ngơi nhà cửa – hắn
chống lại tất cả, tự khoá mình trong phòng như một tù nhân, chỉ dám ra
ngoài sau nửa đêm để ăn ít bánh qui, uống trà, thỉnh thoảng là hộp
trái cây. Và sự việc này đã diễn ra trong quá nhiều tuần không sao kể
xiết.

Vào cuối thu, sau một năm rưỡi dài làm cuộc hành trình qua hơn hai
mươi nhà xuất bản, quyển tiểu thuyết đã quay về với khổ chủ. Hắn đem
ném nó vào thùng rác đốt lá, lấy cây khuấy trộn làm bên trong cháy
bùng lên. Ở phía trên, vài quả táo thối khô treo lủng lẳng trên cành
cây trơ trụi, giống đồ trang trí lễ Giáng Sinh bị bỏ quên. Tàn lửa do
hắn khuấy, bay tung lên quả táo. Quả cây khô héo này không những điển
hình một sáng tạo (những ba năm dài) coi như không kết quả, mà còn
điển hình cho tất cả hy vọng và niềm kiêu hãnh của hắn gói ghém trong
quyển sách. Và Mitka mặc dù không phải mẫu người đa cảm, nhưng cũng
cảm thấy như đã đốt cháy (mất những hai giờ) nơi sâu kín nhất trong
chính anh ta.

Continue reading →

Truyện ngắn của André Gide

Người dịch: Trần Ngọc Phương

André Gide (1869-1951) nhà văn Pháp, Nobel văn chương 1947. Cha là
giáo sư luật đại học Paris nhưng mất sớm. Sáng tác đầu tay là cuốn tự
truyện Les cahiers d’André walter 1891 viết bằng thơ và văn xuôi đầy
chất thơ, kể về sự giằng xé, giày vò giữa thể xác và tâm hồn. Đồng
sáng lập tạp chí Nouvell Revue Francaise 1908 có ảnh hưởng lớn đến sự
phát triển của nền văn học Pháp và thế giới. Ông rời Pháp đi Africa
vào 1942 và sống ở Tunis cho tới khi chiến tranh thế giới thứ hai kết
thúc. Rất nhiều tác phẩm của ông đã được dịch sang tiếng Việt Nam như
L’Immoraliste (Kẻ vô luân), La Porte étroite (Khung cửa hẹp), La
Symphonie pastorale (Hoà âm điền dã), Les Faux-monnayeurs (Kẻ làm bạc
giả), Les Nourritures terrestres (Dưỡng chất trần gian)…Cuộc đời của
Gide phần lớn dành cho các hoạt động văn học. Các tác phẩm của ông
mang nặng tính chất tự thuật.

Khi tôi chấm dứt mọi quan hệ với nhà trường, mẹ tôi quyết định cho tôi
‘vào đời’. Nhưng bà bị ‘bứng khỏi’ khỏi Rouen và được đưa đến Paris,
nơi bà chưa hề nhận biết ai, ngoại trừ một số anh em họ rất xa của
chúng tôi và vợ vài người bạn đồng nghiệp của cha tôi ở phân Khoa
Luật. Vả lại, nơi đó ắt hẳn là bà sẽ phải cảm thấy lạc lõng, bởi vì
cái giới mà dường như có lẽ làm tôi thích thú – giới văn nghệ sĩ – thì
không phải là giới của bà.

Continue reading →

KHỎA THÂN ĐEN

Thơ Léopold Sédar Senghor

Cô Trần thị Lai Hồng thoát dịch

FEMME NOIRE

*  Léopold Sedar Senghor, [ 1906- 2001] vừa là thi sĩ vừa triết gia, vừa chính trị
gia lỗi lạc.  Tổng thống đầu tiên của Cộng hòa Sénégal, tác giả quốc
ca Sénégal.  Du học tại Pháp và dạy Đại học Pháp,  từng là đảng viên
Đảng Cộng sản Pháp năm 1945
Một trong những sáng lập viên cao trào Negritude – Ý  thức Da
Đen/Nhân văn Chủ nghĩa – được Jean- Paul Sartre hỗ trợ, coi là một hệ
racisme antiraciste – anti-racist racism- kỳ thị chống kỳ thị chủng
tộc.  Ông có trên 10 tập thơ và sách viết về chủ thuyết Nhân văn.

Bài Femme Noire trích từ tập thơ Chants d’Ombre, Ed. Le Seuil, Paris 1945.

Tại đám tang L.S. Senghor, Tổng thống Pháp Jacques Chirac đọc điếu văn
tiếc « Nền thi ca mất một bậc thi tài, Sénégal mất một người lãnh đạo,
Châu Phi mất một linh tài, và nước Pháp mất một bạn hiền.»

*Tương nữ sĩ Phillis Wheatley

Công viên Commonwealth Avenue Mall, Boston

Em khỏa thân, em đen

Màu da em là đời, hình hài em là đẹp

Tôi lớn lên nương bóng em, dịu dàng bàn tay em ấp mắt tôi

Và kìa trong lòng Mùa Hè và Buổi Trưa nắng cháy

Tôi tìm thấy em, Miền Đất Hứa, từ đỉnh đồi vôi cao

Và nhan sắc em buốt suốt tim tôi

như ánh chớp cánh bằng lướt gió

Continue reading →

ĐÔI TÌNH NHÂN

Truyện ngắn của Liam Óflaherty.

Trần Ngọc Phương dịch

*Liam Óflaherty (1896-1984),Nhà văn Ailen, sinh quần

đảo Aran. Lúc nhỏ học trường dòng để làm linh mục,

nhưng sớm thấy không có thiên hướng tôn giáo, ông

từ bỏ, vào học đại học ở Dublin. Tham gia vào cuộc nội

chiến ở Ailen 1922, sợ bị bắt ông bỏ sang Anh, ở đó

ông bắt đầu viết văn, với tác phẩm The Informer làm ông

nổi tiếng, và được quay thành phim cũng rất nổi tiếng ở

Hollywood. Ông viết khoảng mười bốn tiểu thuyết và khá

nhiều truyện ngắn như Skerrett (1932) famine (1937)The

Sniper ..Ông sống nhiều ở Mỹ, Anh, pháp,và từng sang

Liên Xô.

Trời thật là nóng bức. Lão già Micheal Doyle đi đến cửa tiệm

mua một lạng thuốc lá. Bây giờ, lão thấy khó khăn để về nhà.

Lão nặng nề chống gậy, chậm chạp đi dưới mái che của bức

tường cao, chạy dọc theo con đường.

– Hà, rất tiếc -lão lầm bầm- mình đã không sai một đứa nhỏ

để mua về.

Vào khoảng một lát sau. Lão dừng chân lại, rướn thẳng người

và thêm vào.

Continue reading →

Nguyên tác : I due autisti    .

Tác giả :  Dino Buzzati  (Ý)

Trương Văn Dân  chuyển ngữ
“ Dino Buzzati sinh năm 1906 tại Belluno, mất năm

1972 ở Milano (Italia). Trước khi viết văn, ông là

họa sĩ, nhạc sĩ và nhà báo, từng là phóng viên chiến

trường và phụ trách mục phê bình nghệ thuật cho

Corriere della Sera, một nhật báo quan trọng nhất

nước Ý. Với Sa mạc Tartari (1940), tác phẩm đã

được dịch ra nhiều thứ tiếng, ông đã trở thành một

trong những tên tuổi lớn của thế kỷ 20. Nhiều truyện

dài của ông đã được chuyển thành kịch bản sân khấu,

phát thanh và truyền hình. Truyện Con chó gặp Chuá,

đã được trình diễn trên đài truyền hình Pháp.

Ông viết nhiều tiểu thuyết nhưng hình như thể loại

yêu thích của ông là truyện ngắn. Chủ đề quen thuộc

của Buzzati là những ám ảnh và nỗi bất an của kiếp

người, sự chạy trốn thời gian, định mệnh, sợ hãi đối

với hư vô, thất bại của sự sống, mong manh của tình

yêu, bí ẩn của nỗi đau và cái ác…”

Bằng bút pháp độc đáo ông dắt người đọc ra khỏi

cuộc sống thường ngày để bước vào một thế giới

khác, rồi đẩy họ vào những sự kiện nghịch lý, ly kỳ

và đầy bí ẩn. Bí ẩn vì nằm ngoài cánh cửa của đời

sống thường nhật nhưng cũng có thể đồng hiện hữu

với diễn biến thường ngày mà chúng ta đã vô tình

không nhận thấy để cuối cùng phải kinh ngạc, suy

nghĩ… trong một niềm xúc động sâu xa.”

Nhiều năm đã trôi qua, nhưng tôi vẫn còn thầm hỏi

hai người tài xế đã nói gì trên đường chở linh cửu

mẹ tôi  đến nghĩa trang .

Continue reading →

CÁI CHẾT CỦA NGƯỜI ĐỘC THÂN [phần cuối]

*Truyện ngắn của Arthur Schnitzler

*Người dịch : Trần Ngọc Phương

Thương gia dừng lại đột ngột và lật ra sau bức thư.

– Cái gì thế? -Bác sĩ hỏi.

– Bức thư này được viết cách đây chín năm. -Thương gia nói.

– Tiếp tục đi! -Nhà văn thúc giục.

Thương gia đọc tiếp: “Mối quan hệ đi lại, dĩ nhiên khác nhau nhiều. Với một người trong số họ, tôi sống gần như là một hôn nhân trong nhiều tháng. Với một người khác, nó thú vị hơn nhiều, đại thể được gọi là một cuộc phiêu lưu điên khùng. Với người thứ ba, gần như đi tới mức độ rằng chúng tôi chuẩn bị kí kết một hiệp ước tự vẫn. Người thứ tư, tôi quẳng xuống cầu thang, bởi vì đối với tôi, cô ta không trung thành với ai cả. Và một người nữa, là tình nhân của tôi chỉ trong một lần. Có phải mỗi người trong các bạn đang thở dài phải không các bạn thân mến của tôi? Đừng như thế, vì đó có lẽ là giờ phút kì diệu nhất của đời tôi và cô ta. Tất cả là như thế đó, các bạn đã nắm được rồi, các bạn của tôi ơi. Tôi không có gì để nói nữa với các bạn. Bây giờ, tôi sẽ gấp lá thư này và giữ nó trong hộc bàn, ở đó nó có thể chờ đến một tâm trạng nào khác, tôi sẽ hủy nó, hoặc cho tới khi nó được trao cho các bạn, lúc tôi xuôi tay nhắm mắt. “Vĩnh biệt”.

Continue reading →