Tác giả: Thái Thanh
Vâng chúng tôi cùng đi chỉ 1 đoạn đường. Đó có lẽ là duyên là nợ ngắn ngủi trong đời mà tôi có được, bởi tôi là kẻ đến muộn, cái muộn màng nhất là trong tình cảm của đời mình. Cuộc đời đẩy tôi theo dòng một cách tự nhiên mà tôi không định trước, cho đến ngày tôi gặp anh khi ở vào cái tuổi đã hoàng hôn.
Ngày ấy tôi vừa mãn tang mẹ. Đã mấy mươi năm trôi qua tôi quên mất tôi rồi. Tôi không soi gương, không đi dạo, không gặp gỡ bạn bè, không đọc sách báo, không thơ thẩn mơ mộng như thời con gái nữa. Buổi sáng thức dậy theo lệ thường, tôi dâng hương lễ Phật cầu kinh, tôi làm một ít việc vặt trong nhà trước khi đi chợ bán hàng. Không còn mẹ, thời gian dường như thừa thãi hơn và cũng từ khi cháy Chợ, tài sản tích cóp gần cả đời mình trong phút chốc tang hoang.Tôi cảm giác kiệt sức muốn buông xuôi tất cả.
Hôm nay tự dưng tôi muốn đi dạo. Tôi rời khỏi nhà khi nắng đã trải dài trên đường phố. Mái tóc chải sơ cột cao hờ hững, bộ đồ cũ kỹ đã bạc màu và đôi dép xẹp nhẹ nhàng cho dễ đi. Từ nhà tôi ngay chỗ chợ Đầm, tôi đi dọc suốt con đường Đống đa tôi đi mãi đi mãi cho đến cây cầu gần dưới cảng.
Dưới chân cầu nước chảy êm trôi, đã không còn sớm nữa nên con đường vắng thưa hẳn bóng người. Gió mùa thu thổi mát vời vợi, tâm tôi chợt cảm thấy nhẹ nhàng, lòng vắng lặng tĩnh yên dịu vợi. Tôi đã đứng thế, đứng rất lâu, buông bỏ mọi ưu phiền chả cần biết quanh mình còn có ai nữa hay không… Cho đến khi trời nắng gắt hơn chiếu xuống đỉnh đầu, tôi thong thả men theo đường vắng trở về.
Chợt tôi nghe có tiếng chân người phía sau bước đến gần hơn và giọng Huế của người đàn ông nghe dịu nhẹ.
-Ồ tôi tưởng chỉ mình tôi đi muộn nhưng không ngờ có cả cô.
Một người đàn ông khá đứng tuổi, đội mũ két trắng, quần thể dục dài, áo cá sấu xanh rêu đậm, mang giày ba ta xanh đậm đi bên cạnh tôi vừa đi vừa nhoẻn miệng cười thân thiện.
-Dạ đi trưa ít người thích hơn anh ạ!
-Ồ đúng vậy tôi cũng nghĩ như vậy.
– !!!…
-Trời mùa thu nắng lên rồi tắt, mát dịu thấy thích cô nhỉ ?!
-Dạ!
-Tôi nhớ hồi trước em thường đưa mẹ đi thể dục mà.
-Dạ mẹ em mất nay đã mãn tang rồi.
-À , ra thế do tôi rời QN đã mấy năm rồi nên không biết cô mất.
-Anh quen mẹ em à
-Hồi trước sáng thật sớm, tôi thấy em đưa cô xuống Phan đình Phùng thể dục rồi em lại đi về trước. Khi em về tôi thường dìu cô đi dọc bờ hồ, mẹ em rất hiền hậu, em cũng phản phất nét của mẹ đó.
-Hi! em giúng ba nhiều hơn anh à.
-Mẹ em mê đọc sách nhất là sách Phật, anh thường đưa mấy quyển Kiến thức Ngày nay cho cô đọc đó.
-A thì ra anh là người cho mẹ em mượn KTNN, bây giờ còn ở nhà em đem trả cho anh nha. Em nhớ rồi, anh có phải là ông giáo sư dạy trường Đại học ở Huế phải không, em nghe mẹ em nói thế.
-Không đâu em, tôi chỉ về ít hôm rồi phải đi, tôi mua cho cô đọc tôi không phải cho mượn đâu. Đúng là trước 75, tôi dạy ngoại ngữ trường đại học Huế.
Cứ như thế chúng tôi vừa đi vừa nói chuyện với nhau, anh biết khá rõ về tôi cả chuyện gia đình con cái. Đến chợ Đầm chúng tôi cùng chia tay nhau.
Về đến nhà tôi tắm rửa sạch sẽ rồi ra chợ bán hàng. Hồi ấy sau khi chợ Lớn bị cháy tôi được cấp một lô bán ở chợ tạm. Hai đứa nhỏ con tôi đang học Đại học ở SG, dù muốn hay không tôi vẫn phải bon chen kiếm tiền nuôi con ăn học. Một tuần sau ngày gặp gỡ đó tôi không đi dạo nữa, tôi quên lững luôn sự xuất hiện của anh, người đàn ông tình cờ buổi sáng.
Cho đến một ngày, tôi lại một mình lang thang qua những con đường phố vắng, tôi lại dừng chân ở trên cầu đón gió thổi vù vù bên tai. Bây giờ đã vào mùa thu, lá vàng rơi lăn lốc bên đường cuốn theo lá dưới chân tôi. Thành phố mình đẹp vô cùng, tôi yêu cái tĩnh lặng, yêu cái mùi mằn mặn ở biển đưa lên, yêu cả cái nắng, cái gió, cái lạnh tê người ở nơi này. Quê hương tôi đó tình cảm trọn đầy cả trong tim tôi, lòng tôi gắn rất chặt ở nơi này không muốn bỏ mà đi…
Lúc về chỉ một mình, tôi cao hứng vừa đi vừa quơ chân quơ tay, sảng khoái trên đời vì nghĩ chỉ có riêng mình. Cuối con đường gần đến Tòa án Thành phố, chợt tôi nghe có tiếng giày chạy đuổi theo sau. Quay lại nhìn, tôi nhận ra đó là người đàn ông hôm nọ, ở cách khá xa tôi đang chạy về hướng tôi. Ui! tự nhiên ở đâu lại phá mất phút giây riêng lẻ của mình rồi, tôi thích chỉ một mình. Thế rồi, theo phản ứng kịp thời tôi quay đầu lại và co giò chạy. Tôi chạy miết, đôi dép xẹp mỏng đôi lúc cứ sút khỏi chân tôi, tôi xách dép lên và chạy u một mạch về nhà, tôi mở cửa vào nhà và không quay đầu lại. Tôi cũng chẳng hiểu vì sao mình như thế.
Những ngày sau ấy tôi bỏ con đường ấy và đi ngõ khác, nhưng “oan gia ngõ hẹp” chúng tôi sao lại cứ gặp nhau. Một lần tôi đi rút tiền ở máy ATM, hồi ấy tôi chưa có và chưa xài ĐT di động, sau lần cháy chợ con gái làm cho tôi 1 thẻ ATM để giữ tiền khỏi mất. Hôm ấy trời mưa to lắm, tôi mang tơi, đội mũ ra rút tiền, tôi loay hoay bấm mãi mà vẫn không rút được tiền. Chợt tôi thấy người đàn ông mặc áo mưa đen cao lớn đứng bên cạnh, tôi liền nhờ anh chỉ giúp tôi rút mà không nhìn lên mặt. Lúc xong việc ngẩn lên cảm ơn, tôi thấy cái mặt này sao quen quen rồi chợt nhớ ra. Một lần khác đang bán ở chợ, nghe chị Châu gọi ” T ơi bán khoen chìa khóa móc quần kìa” quay lại tôi lại nhận ra anh. Nhà tôi trên tầng 2 lợp tôn suốt từ trước ra sau, mái hiên chìa ra là một cái mê khoảng 2 thước để làm ống rút nước từ trên mái tôn chảy xuống. Trời mưa to, nhà bên cạnh ném rác qua nhà tôi làm nước ứ lại không chảy được. Tôi không thể trèo lên và cũng không nhờ được ai để lên gỡ cái cục rác ấy cho nước chảy. Buổi chiều tôi đi bán về, tôi thấy nước từ trên máng chảy thông xuống rất nhiều. Nhìn lên tôi thấy anh thợ làm bên nhà của ông Bình hàng xóm đang đứng ngay nhà tôi nhìn xuống. Lát sau anh xuống, tôi cảm ơn anh thì anh bảo: Không phải nhờ tôi đâu nhờ ông bạn của ông B đã nói giúp, ông B đâu có chịu giúp nhưng nhờ anh ấy nói nên phải nghe. Người nói giúp ấy lại chính là anh.
Và như thế dần dần chúng tôi quen nhau tự lúc nào và mỗi buổi sáng thật trưa chúng tôi vừa đi vừa trò chuyện bên nhau tâm đắc.Tôi không cần hỏi anh là ai, từ đâu đến và gia đình anh như thế nào, chỉ biết rằng kiến thức anh rất rộng, anh là một pho sách thú vị mà mỗi ngày tôi dở từng trang để đọc. Từ Văn thơ, Âm nhạc, đến tất cả những điều rất đời thường anh đều biết hết cả. Tôi như người ngủ mê hàng mấy chục năm trời bây giờ thức dậy, thấy được những điều mới mẻ quanh tôi
Lần đầu tiên tôi buông bỏ hết mọi áp lực của cuộc sống để không băn khoăn lo nghĩ điều gì. Anh hiền hòa, tế nhị mà lại rất xuề xòa, tôi đã sống thật con người mình mà không cần giữ ý, nên cả những câu hỏi ngớ ngẩn : Vì sao khi ăn trứng lộn phải kèm rau răm, vì sao người ta không thể tắm hai lần trên một dòng sông, ai là người đã tạo nên chữ Quốc ngữ, bún bò Huế nấu sao cho ngon, cả những bài Việt Anh cần dịch vv… Tôi không ngại ngùng khi anh khảy đàn tôi hát( mà tôi có biết hát cho đúng nhịp đâu ). Chúng tôi cùng hát “Tà áo xanh của Đoàn ChuẩnTừ linh “và anh hát cho tôi nghe “Bản tình cuối “hay tuyệt vời. Anh tặng sách cho tôi đọc và khuyên tôi nên học Vi tính để có thể nhìn xa, biết rộng về thế giới bên ngoài.
Tôi chưa thực hiện hết những điều anh nói mà những ngày tháng tươi đẹp như thế chẳng được lâu. Cho đến một ngày. Một ngày, vào buổi chiều sẩm tối, bất chợt anh đến tìm tôi và nắm lấy bàn tay tôi xiết mạnh. Mặt anh khá nghiêm túc, anh trầm giọng và nói0 :
-T ơi, sao không khi nào em thắc mắc rằng anh là ai, từ đâu đến và sẽ đi tự lúc nào??. Em sống hồn nhiên như một cô gái mới lớn chưa trải qua đau khổ cuộc đời, mà đời em thì đầy muôn ngàn trắc trở. Anh sắp phải đi xa rồi, anh muốn được đưa em đi, muốn được che chở và mang cho em hạnh phúc cho đến cuối đời này. Trước75, anh rời bục giảng đường để ra trận, anh là một sỹ quan quân đội, anh học tập suốt 12 năm sau năm 75 và hiện đang định cư tại Mỹ. Anh về VN giải quyết xong việc nhà đất rồi, giờ đã đến lúc anh phải ra đi. Anh chưa có vợ đến bây giờ cũng vậy, em đi cùng anh được không em?
– Em không thể đi cùng anh được , em còn con em, em không thể và không thể bỏ chúng được, đó là điều chắc chắn anh à.
Tôi đã trả lời liền mà không đắn đo suy nghĩ, vì tôi biết rõ tôi mà.
Những ngày còn lại đó với tất cả chân thành và tha thiết của anh nhưng tôi vẫn không thay đồi. Trái tim của người mẹ phần lớn nhất luôn dành cho con mình.
Tôi đã đi thật xa, xa hẵn tôi chỉ trên một đoạn đường đời. Tôi đã mở lòng trong cái vỏ bọc của mình, để sống mà không bận tâm trách móc hay thắc mắc điều gì về anh, cả đến ngày anh có thể về lại bên tôi lần nữa hay không !?. Và những điều anh nói là thật hay là dối. Tôi bằng lòng với cái quyết định ở lại của mình mà không hề hối tiếc, tôi biết rõ mình tôi chỉ có một quyết định duy nhất đó mà thôi. Hạnh phúc rất đơn sơ mà cũng thật diệu kỳ. Nó đã đến và đi một cách lặng lẽ tự nhiên trong đời. Cảm ơn đời đã gieo duyên cho tôi được gặp anh và cùng anh đi chung một đoạn đường. Một đoạn đường ghi dấu trong tôi.
Thời gian trôi xa đã gần 10 năm rồi, thời gian giúp chúng tôi xa dần nỗi nhớ và bù đắp cho tôi có được niềm vui mới bên con cháu. Từ ngày anh đi, tôi không còn đi tập thể dục quanh bờ hồ nữa mà chuyển sang đi bơi. Lặng lẽ cũng chỉ một mình. Tôi bơi ra giữa dòng nước mát của biển, nằm ngữa trên mặt nước trong xanh nhìn lên bầu trời cao rất xa trên đó. Trông có vẻ như tôi đơn độc như thế nhưng không có nghĩa rằng, tôi tiếc nuối khổ đau mà ngược lại tôi đã an lành. Tôi bằng lòng với cuộc đời còn lại với những gì đã có được và còn hiện hữu hôm nay.
Rồi đến ngày vì công việc, tôi rời Quy nhơn để vào Sài gòn ở lâu hơn. Cây cối tôi trồng ở Sân thượng không người chăm sóc, đã dần chết hết kể cả cây Trúc và cây hoa Ngâu bông trĩu cành mà anh đã trồng cho tôi cũng đã héo khô. Ngày dọn nhà đi, tôi lặng người nhìn lại lần cuối hai chậu cây mà anh đã tặng cho tôi. Rồi tôi bỏ lại hết mà không mang theo gì.
Tất cả đã là kỷ niệm, kỷ niệm một đoạn đường ta đã đi qua, đã có nhau trong đời còn mãi trong tôi.
Xin được ghi lại đây 4 câu thơ của ai đó mà tôi đã đọc và thấy thích.
Ngắn ngủi cùng đi một đoạn đường
Tuổi chiều tóc bạc ngắm tà dương
Mỉm cười hai kẻ nhìn nhau gật
Ừ !Chẳng chi ngoài sống để thương
Thai Thanh