Chắc hẳn chúng ta đều không quên bản nhạc rưng rức đau thương
của Phạm Duy viết về một cuộc tình tan vỡ ở bờ biển Nha Trang của
miền Trung nước Việt.  Biển Qui Nhơn của Trần Viết Dũng cũng là
chứng nhân cho một mối tình nhưng  êm dịu và tình tứ hơn :

Ơi em, biển tối thầm thì
Xô trăm tay sóng ôm ghì bờ thân
Ơi em, hạt cát dưới chân
Sẽ làm bằng chứng những lần rong chơi
Ơi em, sương mỏng từ trời
Cũng về đây để gọi mời lá ngoan.
[ Đêm ở biển với người – Trần Viết Dũng]

Say tình say biển và khi đau khổ thì biển trở thành tri kỷ của nhà thơ:

Thôi đã lỡ rong chơi!
Cho quên đi một đời,
cùng bên mình chén đắng,
ngây ngất sầu đầy vơi.

Đợi chờ chi em ơi!
Đã là cánh chim trời,
Quê hương mình biển khơi,
Bão táp đau lòng tôi.

[ Biển say -Bạch Xuân Lộc]
Nhà thơ nữ Nguyễn Tiết thì kín đáo hơn tố chất nữ
đậm đà sâu lắng hơn khi một mình ngắm  biển:

Lắng nghe đêm

lắng nghe mình

Lắng nghe từng tiếng

sóng tình cuộn trôi

[ Lắng nghe đêm – Nguyễn Thị Tiết ]

Biển của quê hương chẳng có gì lạ hình
cong dốc đá chênh vênh , những người
dân chài đi đánh cá về phơi mực , phơi
cá bên muồi biển mặn là mùi tanh của cá
mùi mắm chưa thơm nhưng đó là quê hương
là nỗi nhớ ngút ngàn được Thảo Trang, Thiên Di
Phạm Văn Tòng, Trần Bảo Định cùng ca ngợi biển
của quê hương yêu dấu, nơi nghìn thu còn son
sắt một chuyện tình của nhà thơ tài hoa mệnh yểu:

Biển dài hình cong Ghềnh Ráng đá chênh vênh
Xa tít Quy Hòa khói sóng vương sầu thương
Bên bờ cát vàng mùi khô mắm oi nồng
Nồm sang gió bấc. Ôi! Rét căm mùa bão giông

[Nhớ quê ngoại ở Quy Nhơn -Thảo Trang]

Đường Xuân Diệu mịt mờ lắng nghe biển động
Khơi xa xa… núi xa xa… sóng gọi tên…
Hàn Mặc Tử liệu có câu thơ dấy động
Hay lạnh buồn yên ngủ đợi trăng lên?
[ Khi em về – TD- Phạm Văn Tòng ]

Tiên sa , suối cũ mây hờ hững
Hoa biển , trùng dương gió bạt ngàn
Ớn lạnh mưa buồn rơi bãi Trứng
Ấm lòng nắng rớt bến My Lăng

Đổ bớt gió buồm , thuyền chậm lại
Thăng thiên bọt nước , sóng ầm vang
Em ơi , đất võ , trời văn ấy
Những rạn , gành , hang đẹp ngỡ ngàng !
[ Qua Gành Ráng  Nhớ  Hàn MặcTử – Trần Bảo Định]

Biển của những lần hẹn hò ngày em mười sáu
tinh khôi áo trắng tan trường, cùng nhau ngồi
nghe sóng biể cũng là tiếng lòng không dám
nói của đôi người trẻ tuổi rồi bể dâu của cuộc
đời tất cả chỉ còn nuối tiếc:

Yêu em trăng rằm dạo đó
Chiều hoang biển vắng thì thầm
Ta ngồi truyền nhau hơi ấm
Ngại ngần mơ giấc xa xăm.

Phong ba về như bão cuốn
Ra đi không giáp mặt người
Hoàng hôn đời mình chìm nổi
Nợ em chưa ngỏ một lời.
[ Nỗi nhớ hoa hồng – Khoa Trường ]

Phan Mạnh Thu cũng từng nhớ biển :

Mỹ Khê ơi! Xa rồi ta sẽ nhớ
Hàng dương xanh buồn rũ tóc trên cồn
Gió chiều về nồng vị mặn biển khơi
Cùng tiếng sóng vỗ miên man bờ cát.
[ Cho ngày xa xứ – Phan Mạnh Thu]

Lương VIết Khiêm thì chơ trò hú tìm với em
trong biển:

Ta thả tình ta xuống biển em
Mênh mông sông nước biết đâu tìm
Cuối nẻo trần gian sông biển cạn
Ta vớt tình lên đâu thấy em
[Thả Tình – Lương VIết Khiêm]

Biển của quê hương có chiều lộng gió và lời dặn
dò của một người tình trong quá khứ, nhớ về biển
là nhớ về sự chở che của một người anh trong kí ức :

Tôi yêu quê tôi

qua Eo Nín Thở

nhớ anh bảo nhỏ:

cột tóc đi em!…

[ Tôi yêu quê tôi – Đông Oanh]

Với Hồ Ngạc Ngữ là một biển trời thương nhớ, nhớ
hàng dương, con đò cũ, mặt đầm xưa và cả những
tâm sự học trò dang dỡ:

Em có gửi nỗi niềm ở lại
Để hàng cây xanh nỗi nhớ về
Cành dương cũ rối lòng con gái
Rối lòng anh từ độ xa quê
……
Em có biết chiếc cầu thương nhớ
Nối thênh thang qua suốt mặt đầm
Sao không nối bến bờ muôn thuở
Để cùng em đi trọn trăm năm…

[ Quy Nhơn Ngày Về – Hồ Ngạc Ngữ]

Trong bốn mùa thì biển đẹp nhất? mùa nào? không
phải là mùa xuân biêng biếc , không phải mùa hè
rực nắng hay mùa đông rét lạnh căm căm, mùa đep
nhất là mùa thu khi thời tiết giao mùa, theo quỹ đạo
của bão miền Trung hay hứng những đợt bão cuối
thu đầu đông và trước cơn thinh nộ của thiên nhiên
mọi sinh vật dường như nhỏ bé trước bao la của đất trời :

Chiều Thu, biển động buồn tê tái
Trời mù, mây xám, gió heo may
Thuyền nhỏ đi hoài sao chưa tới?
Bến bờ hun hút, sóng dâng đầy

*
Ngàn năm bãi cát nằm lặng lẽ
Như chờ in đậm dấu chân ai?
Những chú còng xe xây vội vã
Lâu đài ảo mộng vụt tàn phai
[ Biển Động Chiều Thu – Trầm Tưởng- NCM]

Khác với Trầm Tưởng- NCM, Trần  Kim Quy lại thấy
trong dữ dội của biển là một hoan khúc tuyệt vời:

Ta nghe thấy tiếng gào thét
của đại dương bao la
vang vọng âm ba phẫn nộ…
Và những cánh buồm đen
chìm dần trong bão tố…
[ Hoan khúc -Trần KimQuy ]

Những dòng song thất lục bát của Lê Khánh Luận
phác họa một bức tranh tâm tình với biển:

Có phải lòng ta là biển sóng

Bờ xa trông ngóng một con tàu

Thèm nghe rộn tiếng còi mau

Nước mây trời biển một màu xanh xanh
[ Sóng và Cát – Lê Khánh Luận ]

Với ngôn ngữ mới và ý tưởng mới , biển của Văn Công Mỹ
khắc khoải và ưu tư cho thân phận con người trước vũ trụ
vô thủy vô chung :

Sóng vốn bạc đầu như vỏ hến
Nay chập chùng vỗ tiếng vô âm
Khát khao quay quắt lời của biển
Những con còng gió chết âm thầm
[ Im Lặng Côn Trùng – Văn Công Mỹ ]

Biển trong mắt Nguyễn Tấn Lực là hình ảnh của Cha
với con thuyền dặm ngàn san bạt là nụ cười rạng rỡ
của Mẹ khi con thuyền cá từ từ ngoài khơi dần dần
xích lại bờ. Được mùa cá là một liên  khúc hoan ca
với người sớm khuya dạn dày với biển:

Biển vẫn biếc xanh như tình cha đó
Một đời lao đao cơm áo chẳng vừa
Biển với đời vẫn như là định mệnh
Định mệnh nào sao cứ mãi nắng mưa

Biển vẫn nồng nàn như tình người đi biển
Sóng vẫn dâng trào như khúc tình ca
Lưới đầy cá con tàu về bến cũ
Mẹ đón nụ cười thương sao quá làn da
[ Ra khơi – Nguyễn Tấn Lực]

Từ những hạt nước mong manh qua bàn tay
công sức cần lao của con người nước biển
đã hóa thân thành muối một nguồn gia vị không
thể thiếu trong đời sống nhân loại , phải chăng
vì hiểu giá trị quý báu mà tổ tiên xưa của người Việt
đã bày nghi lễ hợp cẩn của đôi tân nhân phải có ”
muối mặn gừng cay” :

Hạt muối thơm ngon từ biển sinh ra
Con gió muối nhuộm tóc râu trắng xóa
Mỗi nụ cười giữa nhà giàn- Mắt bể
Phong ba nào cản được sức người đâu!

Hạt muối quê hương mằn mặn thấm lâu
Ngấm vào máu hồng hào da thịt
Quý mạch nước từ biển xanh biên biếc
Hòa cội nguồn nước mắt của yêu thương
[ Mặn nồng muối trắng biển xanh – Nguyễn Thị Phụng]

Có một mối tình của cô học trò trường Nữ với chàng
hải quân lênh đênh sông nước bốn mùa. Vì yêu cô
bé không ngại biển to sóng lớn chỉ mong làm hạt cát
để theo anh khắp bốn phương trời:

Có lúc mơ, được làm …hạt cát
Nhỏ nhoi đời, trôi dạt biển khơi
Trôi theo anh, con sóng cuối trời
Mặc bão tố, thác ghềnh khốn khó…

[ Mơ – Nguyễn Thu Trang]

Mơ ước của Thỏ Con bàng bạc sương khói hơn nhưng
cũng chỉ là mơ ước không bao giờ hiện thực:

Em xin là áng mây

Lang thang  cùng năm tháng

Không vương mang vương mang

Rồi một ngày mây tan

Hóa thân cơn mưa nhỏ

Như là suối là sông

Hòa vào trong biển cả

Ôi mênh mông mênh mông

[ Mong manh giọt nước -Thỏ Con]

Một lần về với biển nhà thơ nữ đã ngại ngần trước mênh mông
của sông nước nên thơ hình như có ai đó nhìn mình quá đổi
dịu dàng để quê hương của người từ đó miên man vào trang
thơ của một người trẻ tuổi :

hỏi núi,
núi chẳng biết tên em
hỏi mây,
mây chẳng thèm đưa lối
một lần.. về thăm xóm biển
quen với thị thành em để lạc dấu chân..

hỏi sóng..
sóng cất lời than van
hỏi gió..gió cứ reo hò trong nắng
để quanh đây
nghe chút gì thầm lặng lời của tim mình
và em đứng bâng quơ.
[ Ánh mắt người Nhơn Lý- Rêu]

Biển là nỗi niềm thương nhớ của lữ khách tha hương
bởi vì đó là em trong mẹ, là những hẹn hò sáng nắng
chiều mưa, lá dừa bay trong gió mà cứ ngỡ là tóc ai
bay để từ khi xa biển chỉ cần một hình ảnh thoáng
mây bay là nhớ biển nghẹn ngào:

Văng vẳng câu thơ nhớ về biển mặn
Dừa cao nghiêng nắng xõa tóc vai em
Đôi mắt đăm đăm cuối trời biển rộng
Gợi lòng viễn xứ thương hoài nhớ mong

Viết nửa câu thơ mơ về biển cũ
Diều bay quyến rũ mong ngóng đôi ta
Thông réo vang xa biển chiều thơ mộng
Vọng hồn tiếng sóng ru lòng viễn phương…
[ Biển Xưa – Hòa Nguyễn ]

Anh chàng đa tình Lê Trọng Minh Kha thì có bao nhiêu biển
anh đều lưu luyến khôn nguôi vì biển nào cũng gợi về một
tình xưa kỉ niệm:

tặng Biển Ghềnh Ráng
(Một lần ghé thăm, một đời lưu luyến)
Đường lên ghềnh ráng mênh mông
Hai hàng dương vọng tiếng lòng thi nhân
Rằng ta còn vướng bụi trần
Ôm vầng trăng cũ mấy lần tơ vương
Anh từ ngàn dặm ruổi rong
Em về dấu kín tiếng lòng vỡ tan
[ Chùm thơ về biển – Lê Trọng Minh Kha ]

Và những lúc khi mà cuộc đời không như ý, những
mũi gai sầu thay phiên làm thui chột niềm tin của
ta thì xin hãy trở về với biển để nuôi lại hoài bão cũ .
Biển là phương thuốc diệu kỳ để hàn gắn những
đau thương mà con người và cuộc đời đem đến
cả Hùng Thiện , Lãng Phong , Mai Hoài Thu đều  :

Về với biển những khi lòng trống vắng,
Phía chân trời, ta ngắm ngọn non xa.
Những cánh bườm trông như những mái nhà,
Ôi, gần gũi, biển hiền lành, giản dị…

[ Nhớ Biển -Hùng Thiện]

Anh muốn trở về biển
Để tìm lại chính mình
Soi hồn dưới bình minh
Hong khô sợi thương nhớ
Những ảo mộng dại khờ
Tháng ngày xa xưa ấy…

[ Về với Biển – Lãng Phong ]

Chiều nào đó
Khi biển tình vẫn vỗ,
Tôi bảo rằng:
Sóng biển biết hờn ghen,
Sóng giận dữ
quay cuồng tung bọt trắng,
Biển thét gào,
thèm ngậm nụ hôn sâu.

[ Biển Tình -MaiHoàiThu]
Xa biển vào một ngày lịch sử nên những dòng thơ của
Nguyễn Trác Hiếu nặng trĩu những u buồn ray rứt:

Chiều rời quê không gian u uất
Trùng dương sầu gợn sóng ưu tư
Đàn hải âu cất lời tha thiết
Vẫy cánh chào tiễn biệt người đi
[ Chiều rời Quy Nhơn – Nguyễn Trác Hiếu ]

Hãy cùng với Lâm Cẩm Aí với những dỗi hờn rất con nít trong một
trăn trở thiếu phụ:

Chiều thênh thang ra biển
Biển vồn vã  hỏi người
Em thì thầm nói nhỏ
Người xa rồi biển ơi
………………………..
Ừ , thôi không ra biển
Đem ném hết triền miên
Ừ , thôi không xuống phố
Bóng một mình nhấp nhô
[ Bóng bụi mờ- Lâm Cẩm Ái]

Kỉ niệm và kỉ niệm như Kim Bồng:

Trăng kia gieo mấy thiết tha
Biển xanh gió lộng bao la chập chùng
Hàng dương rũ bóng lạnh lùng
Sóng hờn lên cát não nùng xót xa
[ Đêm nhớ khôn cùng – Kim Bồng ]

Meocon ví von cuộc nợ ba sinh của biển và người:

Mặt trời nợ nắng lung linh
Vầng trăng nợ chiếc thuyền tình lênh đênh
Biển xanh nợ sóng vỗ ghềnh
Núi cao nợ đá chông chênh vách mòn
[Nợ – meocon]

Chưa có ai trước biển đã tức cảnh sinh tình vẽ một bức tranh thơ
đầy đủ hình hài của một giai nhân từ sóng và nắng biển như
Nguyễn Kim Chức:

Bồng bềnh ngọn sóng
Bồng bềnh dòng tóc
Bồng bềnh làn mây vợi xa tít nơi chân trời.

Ngập ngừng giọt nắng
Ngập ngừng lời hát
Ngập ngừng làn nước mát xanh biếc

Thì thầm ngọn gió
Diệu kỳ vỏ ốc
Mơn man hài xinh thần tiên
[ Thoáng bâng khuâng – Nguyễn Kim Chức]

Biển của KhêKinhKha là một người yêu xinh như Tố nữ:

Có phải em là cánh mây trôi
hay em là sóng Quy Nhơn này
ôi tóc em bay đầy trong gió
bay rối gió chiều, rối hồn tôi

có phải em mang nắng Quy Nhơn
và mắt em trong của biển buồn
em gieo nắng lụa trên biển cát
nên nắng Quy Nhơn qúa ửng hồng

[ Em Quy Nhơn – Khê Kinh Kha ]

Nhà thơ Huy Uyên thì ỡm ờ :

Không về đâu,ơi người em Bình-Định
mãi xa người đầy nổi nhớ quê-hương
em có đứng bên đường đợi anh về cùng biển
sáng mai nắng lên tới lúc chiều buông .

[Qui-Nhơn hẹn một ngày về – Huy Uyên ]

Đâu cần về vì với TSN, biển là của riêng mình và
quá khứ thì bất khả xâm phạm:

Biển của em biển của thời nhung nhớ
Vẫn cát vàng sóng bạc lăn tăn
Dấu chân xưa vết mòn tình cũ
Thủy triều dâng xóa chẳng băn khoăn

[ Biển của em -TSN ]

Tình nhân – Tình nhân cần nhau như cát và sóng biển muôn trùng:

vẫn cần lắm cái nâng niu che chở
Đêm vắng với nỗi cô đơn cùng cực
vẫn cần lắm nụ cười người dâng hiến
Bờ cát mịn muôn thuở dịu dàng êm ái
vẫn cần lắm sóng dập dồn ngày biển động ghé qua

[ Vẫn cần lắm – Khảo Mai]

Từ yêu người Đào Thanh Hòa yêu luôn biển
của người ấy :

Cám ơn anh đã đưa em về miền biển,
Làm dâu Khu Hai nghe sóng vỗ ơ thờ!
[ Cám ơn anh – Đào Thanh Hòa ]

Ngày xưa cũng như hôm nay được học hành luôn
là ước vọng muôn đời của người dân vùng biển để
ước mơ được thăng hoa những cánh tay của biển
từ bốn phương đã vươn ra cùng góp công , góp của
để những em bé học trò miền biển mặn có cơ hội
vươn đến tương lai. Đầu tuần có một chuyến xe đưa
học sinh từ biển về thành phố và cuối tuần cũng
chuyến xe ấy đi ngược lại đưa các em về mái ấm gia đình:

Đưa em đi học
Sa mạc ung dung
Ba mẹ hình dung
Em người thành đạt

Đưa em đi học
Cát vàng mộng mơ
Dệt thành vần thơ
Hoà trong biển lớn.

[ Đưa Em Đi Học – Bạch Xuân Phẻ ]
Xin mượn bài thơ nầy để kết thúc cho bài viết mặc dù

Mời nghe :
Nhạc : Trịnh Công Sơn
Độc tấu Guitar: Nguyễn

http://youtu.be/II3Dg9opa5M

{jcomments on}