Tác giả: BS Nguyễn Ý Đức

Đi học mà được thầy cô phết cho hai “quả trứng” thì về nhà chắc chắn lại được thưởng thức thêm vài con lươn đỏ mông đít. Nhưng được ăn hai quả trứng gà ốp-la hoặc hai cái hột vịt lộn thì ta đã có một lượng dinh dưỡng đáng kể cho ngày hôm đó.

Trứng mà mọi gia đình thường dùng là trứng gà, trứng vịt. Đôi khi cũng là trứng ngỗng, trứng ngan hoặc trứng chim cút, chim bồ câu.

Trứng là một thực phẩm có nhiều công dụng khác nhau.

Trứng có thể được chế biến đơn độc theo nhiều cách để cho những món ăn ngon,  nhưng cũng có thể được  nấu chung với một số loại thực phẩm khác và làm tăng phẩm chất cũng như dáng vẻ hấp dẫn cho  món ăn. Trứng cũng có thể kết hợp các gia vị với nhau, làm cho món ăn trở nên  mềm xốp hoặc nở to hơn. Continue reading →

Tác Giả: BS Nguyễn Ý Đức

Con người có nguy cơ mang những cơn đau do bệnh hoạn kinh niên hoặc do thương tích, giải phẫu. Cơn đau sau có thể làm giảm đi bằng thuốc gây tê mê. Cơn đau trước như nhức đầu, đau xương khớp cần sự trị liệu bằng các thuốc giải đau, để người bệnh có thể tiếp tục sinh hoạt, sản xuất. Aspirin là một trong các thuốc giải đau lâu đời đó.

Tự điển Webster’s Dictionary đã định nghĩa Aspirin như sau: “Một hợp chất kết tinh từ salicylic acid, có mầu trắng và có công dụng bớt đau nhức và hạ nhiệt độ”. Nhưng trong tương lai, định nghĩa trên chắc phải kèm thêm một số chữ nữa, chẳng hạn: “ và có công dụng giúp phòng ngừa các chứng đột tim”. Thực vậy, tin tức y học quan trọng này đã được công bố trên tạp san Y Học uy tín New England Journal of Medecine, số ngày 28 tháng Giêng năm 1988.

Và Aspirin sẽ được dùng để phòng ngừa bệnh chứ không chỉ làm giảm đau nhức như từ khi nó được khám phá ra.

Continue reading →

Tác giả: BS Nguyễn Ý Đức

Trái Cây và Sức Khỏe

Trái cây đã được hầu hết mọi người ưa thích vì mùi vị ngon ngọt và  nhiều chất dinh dưỡng. Trái cây cũng giúp cơ thể giảm thiểu rối loạn các chức năng và một số bệnh hoạn.

Ích lợi của trái cây

Ăn trái cây có nhiều điểm lợi như sau:

1-Trước hết, ăn trái cây giải tỏa được sự ám ảnh với mặc cảm là đã giết các sinh  vật khác để lấy thực phẩm nuôi sống bản thân.

2-Ăn trái cây là ta đã mang vào cơ thể một loại thực phẩm tuyệt hảo có sẵn trên trái đất., được thiên nhiên tạo ra để sẵn sàng phục vụ chúng ta khi đói khát. Sau khi ăn, ta có thể truyền rải hạt giống, tạo ra nhiều cây trái khác và như vậy càng tăng thêm nguồn thực phẩm thiên nhiên cho loài người.

3- Các nhà nhân chủng học tin rằng  người tiền sử có cấu trúc cơ thể rất gần với loài đười ươi, vượn như ngày nay, nên đều ưa thích vị ngọt của trái cây vì trái cây ít bị nhiễm độc hơn những thực phẩm khác. Ăn trái cây , ta không còn sợ mắc phải những bệnh bò điên, bệnh long móng lở miệng, bệnh sán lãi.

4-Trái cây có đến 70% là nước, cũng tương tự như trong cơ thể chúng ta có đến 80% trọng lượng là chất lỏng. Chất lỏng có vai trò rất quan trọng cho các chức năng của cơ thể. Vì thế,  ăn trái cây là  đáp ứng được một nhu cầu thiết yếu của cơ thể về chất lỏng

4- Ăn trái cây không còn e ngại gì về cholesterol, vì trái cây không có chất béo này. Cholesterol chỉ có trong thực phẩm động vật và nếu ăn nhiều quá có nguy cơ đưa tới các bệnh tim mạch.

5-Chất xơ không phải là chất dinh dưỡng, không cho năng lượng và bao tử của con người không tiêu hóa được. Nhưng chất xơ góp phần tích cực trong việc bảo vệ sức khỏe, giúp ta tránh được nhiều bệnh chẳng hạn như ăn nhiều chất xơ có thể giúp giảm thiểu nguy cơ cao huyết áp, béo phì, ung thư ruột. Chất xơ có rất nhiều trong trái cây các loại.

6- Trái cây với đường fructose là nguồn năng lượng rất tốt cho tế bào não bộ, giúp kích thích, tăng cường trí nhớ, làm giảm u sầu, buồn chán.

7- Trái cây là thực phẩm tương đối vừa rẻ tiền, sẵn có mà lại tươi nguyên. Đây là món ăn thiên nhiên mà tạo hóa dành cho con người

8- Trái cây dễ tiêu hóa. Cơ thể chỉ cần một sức lao động rất nhỏ và một thời gian ngắn ngủi để biến hóa các chất dinh dưỡng trong trái cây. Ăn một miếng thịt bò, bao tử phải cần sáu bẩy giờ đồng hồ để tiêu hóa, trong khi đó ăn một hỗn hợp trái cây, chỉ cần nửa giờ. Vừa mau lẹ nhẹ nhàng vừa ít chất cặn bã không tốt mà hai trái thận phải vất vả thải ra khỏi cơ thể.

9-Nhiều người  tin rằng  ăn trái cây giúp tinh thần minh mẫn, trí nhớ tốt, yêu đời chẳng phải lo âu sầu muộn, tình cảm lại rồi rào, da dẻ hồng hào, tươi mịn, ít đau ốm, ngũ quan tinh tường, lục phủ ngũ tạng hoạt động đều hòa và ngay cả đời sống ân ái lứa đôi cũng thêm phần hào hứng, thỏa mãn. Continue reading →

Tác giả: BS Nguyễn Ý Đức

Tỏi với Sức Khỏe

Tháng 12 năm 1998, một cuộc hội thảo kéo dài hai ngày rưỡi đã được tổ chức tại New Port Beach, California, để thảo luận và trình bày kết quả nghiên cứu về công dụng của tỏi.

Hội thảo được Viện Ung Thư Quốc Gia Hoa Kỳ và Đại Học Pennsylvania bảo trợ, với sự tham dự của trên hai trăm khoa học gia, chuyên viên y tế, dinh dưỡng đến từ 12 quốc gia trên thế giới.

Kết luận của hội thảo là các cuộc nghiên cứu trong nhiều năm qua đã xác định những ích lợi của tỏi đối với sức khỏe con người.

Kinh nghiệm chữa bệnh bằng tỏi.

Chữ viết đầu tiên của dân Sanskrit cách đây 5000 năm đã nhắc đến TỎI nhiều lần.

Trong mộ cổ Ai Cập 6000 năm về trước có những củ tỏi khô nằm ướp trong nắm xương. Sách Y học Ai Cập trên 3000 năm về trước có ghi hai mươi bài thuốc tỏi để trị một số bệnh như đau bụng, đau nhức khớp xương, nhiễm độc, cơ thể suy nhược… Continue reading →

Tác giả: BS Nguyễn Ý Đức

Trong mấy chục năm gần đây, dân chúng ở các quốc gia Âu Mỹ bắt đầu tiêu thụ một số lượng rất lớn đậu nành. Họ đã được các nhà nghiên cứu khoa học thông báo nhiều ích lợi về dinh dưỡng cũng như trị liệu của loại thực vật này. Đã có ít nhất là ba cuộc hội thảo quốc tế về vai trò của đậu nành trong việc phòng ngừa và trị các bệnh kinh niên. Giới truyền thông, báo chí cũng đăng tải nhiều nghiên cứu về công dụng của đậu nành.

Các sản phẩm chế biến từ đậu nành cũng đã được các giới chức y tế thế giới chình thức công nhận là có tác dụng làm giảm nguy cơ gây ra bệnh tim mạch và duy trì sức khỏe con người.

Thực ra đậu nành, mà ta còn gọi là đỗ tương, đã được các quốc gia Á Châu, trong đó có Việt Nam, dùng làm thực phẩm và làm thuốc từ nhiều ngàn năm về trước. Continue reading →

Tác giả: BS Nguyễn Ý Đức

Sức khỏe tốt phụ thuộc vào nhiều yếu tố như gen di truyền, tuổi tác, nếp sống cá nhân, môi trường chung quanh, sự chăm sóc sức khỏe, kiến thức tổng quát và cách thức ăn uống.

Cổ nhân ta cũng như các vị lương y dân tộc đã chú tâm rất nhiều tới vấn đề ăn uống. Câu nói :“ họa từ miệng ra, bệnh từ mồm vào” tuy ngắn ngủi nhưng mang cả một bài học về phép ăn uống, nói năng. Thực vậy, ăn uống không đúng cách mang nhiều tật bệnh cho con người mà nói năng thô lỗ đụng chạm thì thiếu gì khó khăn trở ngại cho cuộc sống.

Vị danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác từng khuyên chúng ta “ăn thanh đạm, kiêng đậm nồng” và tiết giảm việc ăn uống “ bớt ăn mấy miếng nhịn thèm hơn đau”.

Dinh dưỡng phục vụ cơ thể con người trong một số nhiệm vụ chính như :

1. Cung cấp năng lượng cần thiết để giữ cơ thể ở các trạng thái bình thường, thực hiện các chức năng căn bản.
2. Cung cấp nguồn vật liệu phát triển và duy trì các mô bào.

Muốn được như vậy, chúng ta cần  có một số hiểu biết về thực phẩm và cách thức ăn uống. Continue reading →

Tác giả: BS Nguyễn Ý Đức

Sốt là khi nhiệt độ trong người cao hơn mức trung bình.

Nhiều nhà chuyên môn đề nghị chính xác hơn: sốt là khi nhiệt độ lên cao vì một bệnh nào đó chứ không phải vì các lý do thông thường như sự tiêu hóa thực phẩm, khi có cảm xúc mạnh, khi vận động cơ thể, có thai, có kinh nguyệt…

Cẩn thận hơn, có người thêm là nếu nhiệt độ cơ thể lên quá 37.2°C kèm theo đổ mồ hôi, hơi thở nhanh, mạch máu ngoài da giãn nở, đó là sốt.

            Nhiệt độ bằng hoặc cao hơn 38°C (100°F) khi đo ở hậu môn, hoặc cao hơn 37.5°C (100.4°F) khi đo ở miệng là sốt.

  Continue reading →

Tác giả: BS Nguyễn Ý Đức

Thân thể chuyển hóa các chất dinh dưỡng thành năng lượng, có đơn vị cơ bản là calori (Cal) . Một calorie là số năng lượng cần có để nâng nhiệt độ của 1 gr nước lên 1ºC.

Vì đơn vị calori quá nhỏ, nên khi tính toán năng lượng người ta thường dùng kilocalori (Kcal), tương đương với 1.000 calori. Mặc dù theo thói quen người ta vẫn gọi là calori, nhưng trong dinh dưỡng nên hiểu là được dùng để chỉ cho kilocalori (Kcal)

Trong phòng thí nghiệm người ta dùng một cái máy đo calori (gọi là calorimeter) để đo nhiệt lượng sinh ra khi thực phẩm được tiêu thụ. Nhiệt lượng này cũng giống như năng lượng được tạo ra trong cơ thể khi thực phẩm được chuyển hóa. Theo cách đo này, người ta biết mỗi gram carbohydrat hoặc chất đạm cung cấp 4 Calori, trong khi mỗi gram chất béo cung cấp 9  Calori.

Một số loại thực  phẩm như đường cát trắng chỉ cung cấp calori mà không có hoặc có rất ít chất dinh dưỡng (empty caloriies).

Khi được tiêu thụ vào cơ thể, thực phẩm sẽ được tiêu hóa rồi chuyển hóa thành các chất mà cơ thể có thể dùng được. Thí dụ đạm chất phải được chuyển ra các acid amin; carbohydrat chuyển  ra các đơn vị glucose, maltose…Thực phẩm không tiêu hóa được như chất xơ sẽ được loại ra trong phân, đồng thời cũng mang theo một số năng lượng.

Các sản phẩm phụ của chất dinh dưỡng như ure, creatinine, uric acid được nước tiểu thải ra cùng với một số năng lượng khác.

Năng lượng do sự chuyển hóa thực phẩm một phần sẽ giúp bảo trì cơ thể và và phần lớn là cung cấp nhiên liệu cho các chức năng của cơ thể.

Con người có thể suy nhược, mắc một số bệnh nếu ăn ít quá hoặc ăn nhiều quá nhu cầu.

Thiếu năng lượng đưa tới kém tăng trưởng từ lúc bé thơ cho tới tuổi dậy thì, thiếu sinh lực cho sức lao động, giảm khả năng miễn dịch. Người thiếu dinh dưỡng cũng dễ bị tai nạn do lanh giá vì người gầy, lớp mỡ mỏng, dễ mất nhiệt hơn người béo mập.

Khi liên tục tiêu thụ nhiều năng lượng cũng tạo ra khó khăn cho cơ thể nhất là khi bị chứng béo phì. Béo phì làm các bệnh tim mạch trầm trọng hơn, tỷ lệ tử vọng bệnh thận cao hơn, dễ mắc các bệnh tiểu đường, sỏi  túi mật, thống phong (gout), cao huyết áp, cao cholesterol trong máu, bệnh xương khớp, khó thở, dễ mệt, dễ bị trúng nhiệt…

Trẻ em dưới một tuổi cần mỗi ngày khoảng 115 calori cho mỗi kilogram cân nặng. Chẳng hạn một em bé nặng 7 kg cần khoảng  800 calori mỗi ngày.

Trẻ em từ 1 tới 10 tuổi cần từ 1200 tới 2400 calori mỗi ngày.

Trung bình, với các hoạt động thông thường, mỗi ngày thanh thiếu niên đang độ tăng trưởng từ,  nam giới từ 11 tuổi trở lên cần từ 2500 đến 3000 calori; nữ giới từ 11 tuổi trở lên cần từ  2000 tới 2200 calori.

Phụ nữ có thai, trong ba tháng đầu tiên mỗi ngày cần tăng thêm 150 calori, các tháng sau đó cần  tăng thêm 350 calori, và khi cho con bú thì cần thêm khoảng 500 calori mỗi ngày.

Khi cơ thể mắc bệnh hoặc bị  thương tích cũng cần thêm năng lượng, chất dinh dưỡng để bồi bổ, mau hồi phục. Những khi làm việc trong thời tiết lạnh hoặc bị các bệnh kinh phong, tật nguyền phải chống nạng thì cơ thể cũng cần nhiều năng lượng hơn.

Dưới đây là bản liệt kê số calori do một số thực phẩm cung cấp:

1 bát mì sợi gà (241 gr và 3 gr mỡ)                            82 calori.

1 bát thịt bò (240 gr, 14 gr mỡ)                                    83  calori

1 ly sữa chua  (225 gr và 7 gr mỡ):                              138  calori

1 ly sữa (240 mililít và 8 gr mỡ)                                  150 calori

nửa ly cà rem (68 gr và 7 gr mỡ                                   135  calori

1 bánh  hăm bơ gơ (90 gr và 10 gr mỡ)                        274 calori

1 bát thịt bò hầm ( 245 gr và 14 gr mỡ)                303 Calori.

¾ bát cơm (140 gr và 0gr mỡ                                       181 calori

1 cũ khoai (120 gr)                                                                   120 calori

¼ bát  đậu phụng rang (40 gr và 20 gr mỡ)                  232  calori

 

Các loại thực phẩm ít chất béo cung cấp ít calori  hơn:

1 ly sữa không béo 240 ml)                                           86 Calori.

1 ly sữa ít chất béo ( 1% chất béo) (240 ml)                   102  calori

1 ly sữa chua (225 gr) không béo                                    125  calor

85 gr  cá hồi                                                                                       157 Calori

85g Thịt gàhoặc  gà tây                                                   167  calori

85g tôm                                                                           84  calori

 

Nhu cầu năng lượng cụ thể

Cơ thể càng cao lớn thì nhu cầu năng lượng càng cao. Một người hoạt động nhiều chắc chắn cần nhiều thực phẩm hơn người ít hoạt động. Khi ngủ nhu cầu năng lượng giảm Khi cơ thể run vì lạnh thì cần thêm năng lượng để khỏi lạnh cóng

Tùy theo chiều cao và cân nặng, mỗi người cần một số năng lượng khác nhau trong ngày. Bảng dưới đây tính toán mức nhu cầu năng lượng trung bình. Nhu cầu này gia tăng khi cơ thể phải hoạt động nhiều, và giảm thấp hơn khi cơ thể ít hoạt động.

Nữ giới

Chiều cao              Sức nặng               Số calori cần mỗi ngày.

1,47m                      41-54kg                      1380-1815

1,50m      :               43-56kg                      142-1860

1,52m       :                  47-58kg                  1470-1905

1,55m      :                   46-59kg                  1510-1950

1,58m      :                   47-61kg                  1560-2010

1,60      :                      48-62kg                  1605-2070

1,63m      :                   50-65kg                  1650-2130

1,65m      :                   52-66kg                  1710-2190

1,68m      :                   54-68kg                     1770 – 2250

 

Nam giới

1,55m      47-61kg        1575 – 2010 cal

1,58m        49-62kg          1620 – 2055

1,60m        50-64kg          1665 – 2115

1,63m     52-66kg          1710 – 2175

1,65m    53-68kg          1755 – 2235

1,68          55-70kg          1815 – 2310

1,70m      57-72kg         1875 – 2385

1,73m     59-74kg         1935 – 2445

1,75m     60-76kg         1995 – 2505

 

Với bản liệt kê số lượng calori do các loại thực phẩm cung cấp và số lượng calori cần thiết hằng ngày, ta có thể tính toán để điều chỉnh nhu cầu thực phẩm. Muc đích là để cung cấp cho cơ thể số lượng calori đầy đủ và hoạch định những hoạt động để tiêu thụ bớt số calori thặng dư do ăn quá số thực phẩm cần thiết. Số năng lượng do thức ăn cung cấp nếu không được tiêu thụ hết sẽ tồn đọng trong cơ thể và trở thành nguy cơ của nhiều căn bệnh hiểm nghèo

Gần đây, các nhà khoa học khi  thí nghiệm với những con  vật như khỉ, chuột…đã  nhận thấy nếu hạn chế số lượng calori do thực phẩm cung cấp thì những con vật này có thể sống lâu hơn. Điều này có thể đúng cho con người hay không? Vấn đề đang được tiếp tục nghiên cứu. Tuy nhiên các khoa học gia đều tin rằng sự hạn chế số lượng calori đưa vào cơ thể sẽ giúp bảo vệ các chất đạm, chất lipid các gen DNA chống trả lại sự bức xạ của các gốc tự do, làm chậm tiến trình lão hóa. Như vậy thì câu nói  “ăn ít sống lâu” cũng có thể là rất đúng.

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức.

Tác giả: BS Nguyễn Ý Đức

Khi xưa, đi chợ các cụ ta thường dùng kinh nghiệm tính toán cá nhân để mua thực phẩm về nấu cơm gia đình. Nhà có bốn miệng ăn thì mua bây nhiêu lạng thịt, bấy nhiêu mớ rau, bây nhiêu cá… rồi về xào nấu  ăn chung cả nhà, ngày hai bữa. Hãn hữu lắm mới có dư thừa thưc phẩm sau bữa ăn mà cất vào tủ lạnh cho bữa sau. Vả lại lúc đó đâu phải nhà nào cũng có tủ lạnh. Một cái chạn bát, với một ngăn cho cơm thừa canh cặn là sang rồi.

Nấu một bữa cơm như vậy, các cụ đặt trọng tâm vào việc làm sao cho mọi người ăn đủ no và ngon miệng mà ít quan tâm tới số lượng calori, tới sinh tố, khoáng chất, tới mỡ béo. Vậy mà đa số các ngài vẫn khỏe mạnh, sống hạnh phúc với con cháu đầy đàn, nhà cửa khang trang.

Ngày nay, thì việc đi chợ cũng không thay đổi mấy và cũng dựa vào kinh nghiệm nấu nướng của người nội trợ để mua thức ăn cho đủ bữa. Tuy nhiên, do chủng loại thực phẩm đa dạng hơn, nhất là rất nhiều các loại thực phẩm được chế biến sẵn, đóng hộp…cho nên  chỉ nhìn qua hộp thực phẩm thì không thể biết được là trong đó  có những thành phần dinh dưỡng nàọ Muốn biết, cần phải dành ra một vài phút doc05 nhãn hiệu trên bao bì. Căn cứ vào những chất dinh dưỡng được ghi trên bao bì, ta có thể lựa chọn được loại thực phẩm thích hợp với nhu cầu và tình trạng sức khỏe của mỗi người trong gia đình.

Từ những thực phẩm rất đơn giản như một gói mì ăn liền, cho đến các loại được chế biến, gia vị phức tạp như sữa hộp, chai tương đậu nành…đều có nhãn hiệu ghi rõ thành phần dinh dưỡng. Continue reading →

Tác giả: BS Nguyễn Ý Đức

 Móng là nói chung cho cả móng tay và móng chân.

Bệnh của móng có thể phục hồi sau khi điều trị, nhưng móng mọc lại rất chậm. Cho nên chăm sóc, bảo vệ móng, tránh hư hao là điều cần lưu ý.

Chăm sóc móng cũng là cả một nghệ thuật vì thực hiện không đúng cách hoặc quá đáng đều có thể gây tổn thương cho móng

-Ðiều rất quan trọng trước hết là không nên cắn móng tay hoặc làm điều gì có thể gây tổn thương cho móng. Chỉ với một vết thương nhỏ cũng khiến vi khuẩn có thể xâm nhập và đưa tới nhiễm trùng cho móng.

Vì vậy, cần mang bao tay khi làm công việc có thể va chạm mạnh tới móng.

-Tránh để móng tiếp xúc trực tiếp và quá lâu với các chất tẩy rửa, dung dịch hòa tan, dầu nhớt… Các chất này rất dễ làm thay đổi cấu trúc, hình dạng và mầu sắc của móng. Mang bao tay cao su để bảo vệ móng khi phải làm việc với các chất này.

-Mỗi tuần cắt móng tay một lần. Móng chân nên cắt ngang bằng mặt, mỗi tháng một lần vì móng nơi đây mọc chậm hơn móng tay.

Khi móng quá cứng và giòn, nên cắt sau khi tắm hoặc ngâm móng trong nước, vì lúc này móng tương đối mềm hơn.

Dùng kéo hoặc kìm cắt móng thật sắc và nhỏ để cắt, rồi giũa cạnh cho nhẵn, để giảm thiểu tổn thương cho móng.

-Nếu thích để móng tay dài, nên tránh bụi bậm tích tụ dưới móng và cẩn thận khi làm việc để móng khỏi gẫy. Continue reading →