– Truyện ngắn Nguyễn Hữu Duyên

Tâm trở lại Sài Gòn vào một ngày cuối năm để dự đám cưới con của một
người bạn. Đêm. Một chút chớm lạnh. Tâm mặc thêm áo khoác ngoài, bước
vào một quán cà phê ở đầu đường Vạn Kiếp, con đường bây giờ rộng và
được tráng nhựa, đẹp hơn nhiều. Nhà cửa cũng rất bề thế, hầu như không
còn nhà cấp bốn đơn sơ. Điện đường sáng rực. Xe cộ và người qua lại
rộn ràng, tấp nập. Thật là khác xa với ngày Tâm đến đây của 35 năm về
trước…

Ngày ấy, đầu năm 1976, Tâm là một chàng trai 22 tuổi từ Bình Định mang
xách vào Sài Gòn để tiếp tục học theo tinh thần chuyển thẳng cho số
sinh viên đang học đại học thuộc chính quyền Sài Gòn. Thế nhưng do vào
trễ và  lại học ngành xã hội, nên hồ sơ của Tâm không được chấp nhận.
Ở cái thế về cũng dở ở cũng không xong, Tâm không biết phải làm sao,
xin ở tạm nhà một người quen một thời gian rồi sẽ tính. Sau khi làm
thủ tục tạm trú, Tâm nộp phiếu chuyển sinh hoạt Đoàn, tham gia công
tác thanh niên ở khu phố. Và, sau buổi họp đầu tiên, Tâm hơi bất ngờ
là Thủy – bí thư chi đoàn, chủ động mời Tâm uống cà phê ở một quán
trên đường Phan Đăng Lưu. Thủy, dưới cái nhìn của Tâm là không đẹp,
chỉ có đôi mắt đen láy, long lanh, nhìn vào thấy như đang cười, nên có
sức thu hút sự chú ý của người đối diện. Tâm là dân nhà quê mới vào
thành phố, không mặn mà lắm với việc uống cà phê, hơn nữa lại là ban
đêm, nhưng việc gì phải từ chối, nhất là đối với một người con gái.

Tâm bước vào quán và ngồi theo sự sắp xếp của Thủy. Thủy vừa khuấy
đường ly cà phê, vừa nói:
– Em nghe người ta nói con trai Bình Định thiệt thà, chất phát,
bữa nay em mới thấy đó nha.
Thủy nhìn Tâm, cười nhẹ. Tâm hơi lúng túng nhưng cũng chợt hiểu ra là
Thủy muốn nói mấy anh chàng xứ Nẫu rất kém trong việc ga lăng phái nữ.
Tuy có chút ngượng nghịu nhưng Tâm cũng cười và định tìm cách chống
chế, thì Thủy đã tiếp lời:
– Em chỉ nói đùa một chút thôi, anh đừng để bụng nhé. Kìa, anh
pha cà phê đi chứ!
Thực ra khi còn học ở Đại học Đà Lạt, Tâm cũng thường uống cà phê cùng
bạn bè tại quán Tùng gần chợ Hòa Bình, khu vực trung tâm của thành phố
vào những đêm cuối tuần. Còn lúc này thì trước mặt Tâm là một cô gái
Sài Gòn. Cái cảm giác bỡ ngỡ, xa lạ với khung cảnh quán xá một thành
phố lớn về đêm vẫn còn trong Tâm. Thủy dường như đã cảm nhận được điều
đó nên chủ động kể chuyện cho Tâm nghe về hoàn cảnh gia đình của mình.
Thủy là đứa con duy nhất của một gia đình khá giả trên đường Vạn Kiếp.
Vì thế Thủy luôn được ba má yêu thương, cưng chiều hết mực. Năm 1975,
khi miền Nam hoàn toàn giải phóng, Thủy đang học năm nhất ở Đại học
Văn khoa Sài Gòn. Vốn ham thích hoạt động xã hội, nhất là khí thế của
phong trào thanh niên ở thời điểm ấy đã cuốn Thủy vào vòng xoáy, mặc
dù ba má Thủy phản đối quyết liệt, nhưng cũng phải theo ý muốn của đứa
con yêu quý như trứng mỏng của mình. Thủy được kết nạp Đoàn, và được
chỉ định vào Ban chấp hành  phường đoàn, phụ trách công tác thanh niên
khu phố. Và, như để hiểu thêm về Tâm, Thủy hỏi:
–        Anh vào Sài Gòn, bạn gái  của anh ở quê có buồn không vậy?
Tâm bật cười, đó là nụ cười đầu tiên từ lúc Tâm bước vào quán cùng với
Thủy. Về hình thức, Tâm thuộc loại trên trung bình, nếu không muốn nói
là đẹp trai như nhiều người lớn tuổi ở quê Tâm nhận xét như vậy. Chỉ
có điều Tâm không muốn chọc gái. Mọi việc trên đời này đều có nguồn
gốc, có nguyên nhân của nó cả. Số là hồi Tâm  mười sáu, mười bảy tuổi,
bắt đầu phát mã con trai, một lần theo ba má về ngoại ăn giỗ, người
chị con bà dì ruột nhìn Tâm và bảo rằng:
–        Em đã trổ giò rồi đấy, nhưng chị dặn một điều là không nên
chọc gái một cách bậy bạ đấy nhé.
Tâm chưa kịp nói gì thì chị đã tiếp:
–        Con trai giống như khúc mía vậy, nó ngọt vì có đường, mà lũ
con gái thì thích ngọt.
Nói thì nói vậy, nhưng chị thấy chưa thuyết phục được Tâm nên chị tấn công tiếp:
–        Nếu gặp một cô gái nào đó mà em thích thì em sẽ tìm cách tán
tỉnh. Có thể em sẽ nói: Cô gái ơi, em có đôi mắt thật đẹp, hoặc là:
Dáng em thật dễ thương, em về đâu, anh sẽ đưa em về…Tán tỉnh như vậy
cũng lịch sự, nhưng coi chừng em sẽ nghe những câu nói như tát nước
vào mặt: Con trai gì mà vô duyên, đẹp hay xấu có liên quan gì đến anh,
hoặc là: Làm như người yêu tôi không bằng, anh sẽ đưa em về, mặt búng
ra sữa mà bày đặt.
Nói đến đây, chị nhìn Tâm cười và bảo rằng, vấn đề quan trọng là sau
đó khi về nhà, cô gái sẽ kiểm tra dáng vẻ, đôi mắt của mình trước tấm
gương. Còn niềm vui nào hơn khi cô gái ấy biết mình đẹp, và người tán
tỉnh cô gái ấy lại bị mắng mới là trớ trêu chứ. Đúng là làm ơn mang
oán, như ông bà ta ngày xưa đã từng nói.
Chuyện kể của người chị con bà dì ruột đã làm cho Tâm ít nhiều suy
nghĩ về cách ứng xử với con gái, tính cách của Tâm từ đó mà cũng điềm
tĩnh hơn khi nói chuyện với người khác phái từ những năm mười chín,
hai mươi tuổi. Và, có lẽ vì thế nên Tâm chỉ có thân với mấy đứa bạn
gái cùng xóm mà học cùng lớp. Phải nói là Tâm chưa bao giờ chọc gái.
Như vậy cơ hội tiếp xúc của Tâm với con gái rất ít thì lấy đâu ra có
bạn gái chứ.
–        Nhớ bạn gái hay sao mà ngồi thừ ra vậy anh?
–        Không, nghe em hỏi, anh chợt nhớ về câu chuyện kể của người
chị cách đây mấy năm.
–        Chuyện ra sao, kể cho em nghe với.
–        Lúc khác vậy, chuyện dài lắm!
–        Em đồng ý lúc khác cũng được. Nhưng bữa nay em muốn trao đổi
với anh một chuyện.
Tâm giật mình, thầm nghĩ không lẽ mới sinh hoạt chi đoàn buổi đầu tiên
mà có chuyện gì sao? Nhưng sự lo âu của Tâm không qua được mắt Thủy.
–        Không có gì quan trọng đâu anh. Số là Thường vụ Đoàn thành
phố có tổ chức lớp tập huấn về công tác Đoàn vào chủ nhật này, mỗi chi
đoàn cử hai người, em muốn anh cùng đi với em.
–        Anh  mới về sinh hoạt buổi đầu tiên, làm như vậy có thiệt
thòi cho anh em khác không?
–        Khi anh chưa đến, chi đoàn chỉ có ba người, hai người kia
thì mắc công tác bên ủy ban nhân dân phường rồi, anh đi cùng em là hợp
lý.
Tâm nhìn Thủy- trong ánh mắt của Thủy có một chút gì đó khang khác như
trìu mến và gần gũi, như tia chớp trên bầu trời, báo hiệu cho một cơn
mưa lớn sắp đến vậy. Bất ngờ Thủy nắm tay Tâm đang đặt trên bàn một
cách rất tự nhiên vùa cười vừa nói:
–        Bí thư phân công là phải chấp hành đó nhé! À, mà khoảng sáu
giờ rưỡi sáng chủ nhật, anh chờ ở đầu đường Vạn Kiếp, em lấy xe ra,
anh chở em đi nha!
Tâm gật đầu, không biết nói gì thêm, bởi mọi việc đều được Thủy sắp
xếp sẵn như một cộng một là hai vậy. Một bản nhạc không lời, chậm và
nhè nhẹ như  len vào từng ngõ ngách của không gian quán cà phê đang
trôi dần về phía khúc cuối của một ngày. Tâm và Thủy như một đôi tình
nhân đắm chìm trong khung cảnh đầy lãng mạn ấy. Thủy lúc ấy không còn
một chút gì là dáng vẻ của cô bí thư chi đoàn, đôi mắt Thủy lấp lánh
trong nền sáng tối của ánh đèn điện và bóng đêm, trông rất lạ. Không
hiểu sao, bỗng dưng Tâm thấy mình ấm áp hẳn lên khi lần đầu tiên được
uống cà phê với người con gái Sài Gòn trong một đêm như thế này. Cái
cảm giác không người thân, không bạn bè trong Tâm biến mất. Bàn tay
Tâm theo nhịp một điệu nhạc gõ nhẹ vào bàn. Dòng suy tưởng của Tâm cứ
miên man cho đến khi Thủy ấn nhẹ vào vai và nói:
–    Mình về thôi anh!
–        Ừ, trời cũng đã khuya rồi.
Khi về trước  cổng nhà, Thủy nắm tay Tâm rất tự nhiên:
–  Anh về và ngủ ngon nhé, và anh nhớ là sáng chủ nhật đấy.
Thông thường thì lời chúc như vậy chỉ mang tính xã giao và lịch sự,
nhưng đêm hôm ấy mới thực sự là một đêm khó ngủ đối với Tâm. Những cử
chỉ, lời nói thân mật của Thủy, có thể đó là biểu hiện không phải là
những người bạn bình thường, nhưng chỉ mới gặp nhau lần thứ hai- tức
là sau bữa đầu tiên gặp Thủy để nộp phiếu chuyển sinh hoạt Đoàn, không
lẽ Thủy đã để ý và có cảm tình với Tâm sao? Tuy nhiên, cái thằng con
trai trong Tâm như mách bảo rằng đó là tín hiệu vượt lên trên tình bạn
mà Thủy dành cho Tâm. Hơn nữa, chuyện tình cảm mà, khó nói trước được
điều gì. Tâm đã đọc ở đâu đó một câu chuyện về  một đôi nam nữ lần đầu
tiên họ gặp nhau trên sòng tát vào một đêm trăng mùa hạ, góp sức cùng
bà con tắm mát cho cánh đồng đang khô hạn. Cô gái đã tận tình chỉ cho
chàng trai dáng vẻ thư sinh kia cách cầm đôi dây gàu và kỹ thuật kéo
nước lên như thế nào để nước vào sòng được “bồng con” vừa đẹp vừa
không mất sức nhiều cho cả hai người. Dòng nước lấp lánh dưới trăng
đêm hôm ấy như sơi dây vô hình buộc chặt hai trái tim kia, và khi trời
sang thu thì họ đã làm lễ cưới. Một kết thúc có hậu của một cuộc tình
lãng mạn, đẹp…Thế rồi Tâm suy diễn với chính mình, mỉm cười và chìm
sâu vào giấc ngủ.

Ngày chủ nhật, sau khi dự tập huấn, như để tận dụng hết thời gian, Tâm
rủ Thủy xem phim ở Mini Rex. Thủy gật đầu, cười. Thực ra Tâm không
quan tâm mấy đến việc người ta chiếu phim gì, nội dung, chủ đề của
phim thế nào, mà Tâm chỉ muốn có điều kiện ngồi bên Thủy, để tận hưởng
cái cảm giác lâng lâng của một thằng con trai quê được cận kề một
người con gái Sài Gòn trong một rạp chiếu phim sang trọng. Và, trong
Tâm chợt lóe lên một suy nghĩ, nếu có thể thì  với không gian mờ ảo
này, Tâm sẽ mạnh dạn hơn để kể cho Thủy nghe về giấc mơ đến với Tâm
trong giấc ngủ của đêm qua. Không hiểu sao, dù đã chuẩn bị tư thế như
vậy nhưng Tâm cũng không thể nào nói được với Thủy một điều gì hết.
Chỉ đến khi trên màn ảnh có cảnh một đôi tình nhân hôn nhau say đắm
sau bao năm gặp lại, hai đứa như bối rối, ngượng ngùng, hai vai khẽ
chạm vào nhau, và như có một sức mạnh vô hình lan tỏa, Tâm nắm tay
Thủy như cầm lấy một trái ngọt của Tạo hóa ban tặng. Trái tim Tâm rộn
nhịp, không dám nhìn qua Thủy, chỉ sợ cái phút chốc ấy vụt bay mất, và
hồi hộp lo cho cái bàn tay nhỏ nhắn kia rời khỏi những ngón tay của
Tâm như đang run lên trong cảm giác lâng lâng khó tả thành lời. Tâm
như cảm nhận được cái khái niệm nho nhỏ của hạnh phúc không còn trừu
tượng nữa, mà nó giống như hương hoa đang tỏa ngát, quấn quyện lấy Tâm
thật êm đềm. Có ai đó nói rằng, thường khi người ta yêu thì mới có cảm
giác như vậy. Không lẽ mình đã yêu Thủy Sao? Không được! Mình  đã
hoang tưởng rồi! Cái anh con trai nhà quê như Tâm, chỉ là dân ở trọ,
nghèo, không nghề nghiệp thì làm sao với tới được. Thủy là con nhà
giàu, mà lại là con một. Tâm làm gì có cửa để làm người yêu của Thủy.
Nếu không có môi trường sinh hoạt đoàn thể thì làm sao Tâm được gần
Thủy như thế này…
Đèn bật sáng, đưa Tâm trở về thực tại. Thủy nhìn Tâm với ánh mắt khác
lạ, có gì đó trìu mến, thân thương, và hỏi Tâm thật dịu dàng:
–        Anh đã bao giờ say chưa?
–        Anh không quen chuyện rượu bia. – Tâm thành thật trả lời Thủy.
–        Ở xứ có rượu Bàu Đá nổi tiếng mà lại không quen chuyện rượu
bia thật khó tin đó nha. Mà em nói say chuyện khác kia!
Thủy vừa nói vừa kéo tay tôi ra khỏi rạp, tiếp tục hỏi tôi với vẻ mặt
rất là lém lỉnh:
–        Anh có biết võ không? Bình Định mà!
Tâm trố mắt nhìn Thủy một cách rất ngạc nhiên:
–        Sao em biết nhiều về quê anh thế?
–        Thì em đọc sách thấy người ta viết vậy. Hơn nữa…
Thủy bỏ lửng câu nói và quay sang nhìn tôi với nụ cười có một chút tinh quái.
–        Hơn nữa …sao em?
–        Rủi mai mốt có chồng …Bình Định thì còn biết đường mà tính chứ!
Lần này thì Tâm không nhịn cười được nữa. Ánh điện rực sáng. Hàng me
tây hai bên đường Tự Đức như lung linh theo từng bước chân làm cho
đường về của hai đứa trở nên thơ mộng và lãng mạn hơn. Tâm và Thủy vừa
đi vừa nói chuyện, cười đùa với nhau  như một đôi tình nhân thường
thấy về đêm trên đường phố Sài Gòn.
Sau chủ nhật ấy, hằng đêm, Tâm và Thủy luôn  đi bên nhau, xuống các
liên tổ thanh niên để sinh hoạt, triển khai công tác; đến các chi đội
thiếu niên tập hát cho các em, hướng dẫn các em sinh hoạt cộng đồng.
Họ quấn quít bên nhau tình tứ như một đôi uyên ương không thể tách
rời. Cứ tưởng họ sẽ thành vợ thành chồng trong một ngày không xa.
Nhưng rồi một ngày, ba Thủy bị bắt vì tham gia đường dây buôn lậu
xuyên quốc gia, bị tịch biên gia sản. Và, từ ngày ấy, người ta không
còn thấy Thủy nữa. Tâm nghe người ta nói, không biết có chắc không, là
Thủy và mẹ của Thủy về quê ngoại ở An Giang, gần biên giới
Cam-pu-chia. Bao nhiêu mộng ước của Tâm đều bị đổ sụp. Lúc đó Tâm gần
như không còn thần sắc ở lại Sài Gòn, để chờ có điều kiện  thực  hiện
dự định tiếp tục việc học của mình. Mà Tâm cũng không có tiền để đi
tìm Thủy. Trời đất mênh mông, lạ nước lạ cái, biết đâu mà tìm…
Thế là vào một chiều cuối năm, mưa nặng hạt, Tâm đã rời Sài Gòn về
quê, trĩu nặng một nỗi buồn…

Tâm đặt tờ hai chục ngàn trên bàn, rời khỏi quán cà phê về phòng trọ.
Trở lại Sài Gòn sau 35 năm, bao nhiêu kỷ niệm của một thời trai trẻ
tràn về thật mãnh liệt. Nhưng tất cả cũng đều đã muộn! Bởi cuộc đời
như một dòng sông, cũng êm đềm, hiền hòa, dịu ngọt, nhưng cũng thật
khắc nghiệt, sẽ cuốn phăng đi tất cả, nên có mấy ai tìm được sự nguyên
vẹn của ngày hôm qua. Phải chi ngày ấy Tâm cảm nhận được sự run rẩy từ
trái tim yêu tha thiết, chân thành của Thủy…
Tâm như tự nói với chính mình, anh không xứng với tình yêu của Thủy.
Mà nói điều đó để làm gì? Được gì? Nuối tiếc ư? Sự kiêu hãnh đến vô
tình ngày nào của thằng con trai có bóng dáng từ câu chuyện của người
chị bạn dì đã làm cho Tâm tuột mất Thủy, một tình yêu lãng mạn, đẹp
của thời trai trẻ. Tâm mở bung cánh cửa sổ của phòng trọ. Những vì sao
lấp lánh trên bầu trời, thật xa. Gió thổi mạnh ập vào buốt lạnh. Tâm
vội đóng cửa sổ lại, và quăng mình lên chiếc nệm trong trạng thái vô
hồn. Trái tim Tâm như bị một ai đó bóp nghẹt. Đêm cũng thật đáng ghét.
Tối tăm. Không thể nào ngủ được. Nhưng Tâm không đủ can đảm để bước ra
ngoài. Và, chưa lúc nào Tâm cảm thấy cô đơn như lúc này.{jcomments on}