Tác giả: Phạm Xuân Nguyên
*Lời bạt cho tác phẩm : Bàn tay nhỏ dưới mưa
Sinh thời, nhà thơ Hoàng Trung Thông khi đang còn là Viện trưởng Viện
Văn học, nhân một lần trò chuyện văn chương chữ nghĩa ông bảo tôi là
ông không thích cái tên dịch một truyện ngắn của nhà văn Mỹ Jack
London là “Tình yêu cuộc sống” (Love of Life). Nhà thơ bảo nên thay
chữ “tình yêu” bằng chữ “lòng yêu”. Ông nói chữ “tình yêu” trong tiếng
Việt như đã đặc dụng cho đôi lứa nam nữ, còn chữ “lòng yêu” là dùng
cho mọi đối tượng. Dịch cái tên truyện của Jack London thành “Lòng yêu
cuộc sống” đúng và hay hơn. Tự nhiên tôi nhớ câu chuyện này khi ngồi
gõ phím bàn tính viết đôi lời mở đầu cho cuốn tiểu thuyết đầu tay của
tác giả Trương Văn Dân mang tên Bàn tay nhỏ dưới mưa. Nội dung cuốn
truyện là kể về tình yêu của một người con gái tên Gấm. Gấm đã trải
qua hai cuộc hôn nhân không tìm thấy hạnh phúc. Trong lúc đau khổ và
tuyệt vọng nhất Gấm đã gặp được người đàn ông của đời mình, người đã
mang lại cho Gấm không chỉ một tình cảm lứa đôi (tuy không làm vợ
chồng) trọn vẹn, đằm thắm, mà còn cả một cuộc sống làm người đầy đủ,
phong phú. Có lẽ vì số phận nhân vật như thế, nội dung truyện như thế,
nên tự nhiên mà đọc xong xui tôi nhớ đến cách dùng chữ của nhà thơ
Hoàng Trung Thông. Và tôi nghĩ cuốn tiểu thuyết của Trương Văn Dân là
một khúc ca trầm về lòng yêu sống. Không chỉ yêu tình yêu mà còn yêu
sự sống, một sự sống đang có nguy cơ bị hủy diệt bởi chính con người.
Tình yêu của Gấm và người đàn ông lý tưởng của cô được tác giả đặt vào
trong một môi trường xã hội và tự nhiên đang bị con người vấy bẩn, làm
ô nhiễm, tàn phá, hủy hoại. Khác với những khung cảnh lãng mạn nên thơ
của tình yêu truyền thống. Phần này của truyện lồng ghép một cách trực
tiếp, trực diện, có thể chưa phải đã tự nhiên, khéo léo về nghệ thuật,
nhưng thông điệp tác giả muốn truyền đi thì đã rõ. Nó giúp tác giả nói
lên lòng yêu sống toát ra từ tình yêu của Gấm