Tác giả: Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

Ý kiến chung của y giới là Hút mỡ Liposuction được coi là an toàn nếu thực hiện đúng phương pháp.

Tuy nhiên, cũng như các giải phẫu khác, dù an toàn nhưng liposuction vẫn có thể có rủi ro, như nhiễm trùng, thủng ruột, xuất huyết….thậm chí shock và rất hãn hữu tử vong.

Hãn hữu tử vong này xảy ra ở bất cứ quốc gia nào chứ không riêng gì ở Mỹ, bên Tây, Singapore hoặc tại Việt Nam, dù y khoa học tiến bộ hoặc kém mở mạng.

Theo Tạp san y học New England Journal of Medicine, từ năm 1993 tới 1998, có 5 trường hợp tử vong vì liposuction được ghi nhận tại Văn phòng Bác sĩ Giám định y khoa của thành phố Nữu Ước. Ba người thiệt mạng vì nhịp tim quá chậm và huyết áp tụt quá thấp; một vì tiếp nhận quá nhiều dịch lỏng, khiến phổi bị ngộp nước và nạn nhân thứ 5 là do huyết cục chạy lên phổi gây ra ngưng hô hấp.

Tại Singapore, một ca hút mỡ tử vong trong hoàn cảnh khá hi hữu. Sau giải phẫu, bác sĩ thực hiện ở lại để theo dõi bệnh tình khách hàng. Khi thấy đã ổn định, ông bèn chạy vào nhà vệ sinh để giải tỏa “bầu tâm sự”. Dăm phút sau quay lại thì thấy bệnh nhân ở trong tình trạng shock, ông vội vàng cấp cứu nhưng không cứu vãn được tình hình. Nạn nhận bị 13 vết lủng ruột trong khi hút mỡ.

Tại Việt nam, mới đây một ca tử vong do hút mỡ được dư luận trong ngoài nước nghiêm khắc theo dõi phê phán, cả về phương diện chuyên môn y học lẫn khía cạnh lương tâm chức nghiệp của nhà giải phẫu…

Mặc dù có rủi ro, hút mỡ vẫn được áp dụng khắp nơi, vì nhu cầu làm đẹp của con người. Bản chất của con người là bao giờ cũng muốn có “Chân, Thiện, Mỹ”.  Mặc dù cố nhân có nhắc nhở “Tốt gỗ hơn tốt nước sơn” hoặc “Cái nết đánh chết cái đẹp”…

Mỗi năm tại Hoa Kỳ có tới gần nửa triệu ca hút mỡ làm đẹp dung nhan được thực hiện. Mỗi ca hút mỡ tốn vài ba ngàn, nâng tổng số lợi nhuận dịch vụ lên tới cả tỷ Mỹ kim. Tại Việt Nam hút mỡ chỉ tốn 50 triệu đồng.

Vậy thì, hút mỡ là gì, tại sao hút mỡ, rủi ro nào gây ra do hút mỡ, làm sao để tránh rủi ro, thậm chí hãn hữu tử vong.

Xin bà con cùng chúng tôi, ta từ từ tìm hiểu. Vì có khi bản thân ta, người thân yêu của ta cũng muốn cơ thể mình gọn gang thon đẹp hơn, nhờ phẫu thuật này.

Mục đích của hút mỡ

Hút mỡ có mục đích lấy ra lớp mỡ “bướng bình” ở dưới da tại một vài vùng của cơ thể, mà sự hiện diện khiến thân thể phì nộn quá mức, mà khi teo thì da lại nhăn nheo, mềm xèo xệ xuống như một cái bị cói cũ nhầu nát. Vì sức hút của trái đất, vì sự hóa già hoặc vì vòng mông vòng bụng chập chùng những tảng mỡ do bội thu thực phẩm mà lại giảm tiêu dùng. Nói là bướng bỉnh, vì mỡ này ngoan cố, không chịu biến đi khi ta cố sức vận động cơ thể, tiết giảm dinh dưỡng. Vận động cơ thể và tiết chế dinh dưỡng giảm kích thước chứ không giảm số lượng tế bào béo.

Nhắc lại là ở dưới da, mỡ hiện diện dưới hình thức những tiểu thùy lobules ngăn cách nhau bởi một cái màng trong đó có mạch máu, dây thần kinh và hệ bạch huyết. Mỗi thùy có nhiều tế bào béo chứa chất béo, nhiều nhất là chất triglycerides. Khi cơ thể tăng cân, kích thước của tế bào béo phình ra.

Từ mấy thập niên vừa qua, hút mỡ dưới da đã trở thành một phẫu thuật thẩm mỹ khá phổ biến, đứng hàng thứ tư sau nâng cấp nhũ hoa, sửa mũi, cắt mi mắt.

Một chút lịch sử vế hút mỡ

Trước hết cần lưu ý là sáng kiến lấy mỡ làm đẹp cơ thể đều phát xuất từ Âu châu vào thập niên 1920, đặc biệt là với bác sĩ người Pháp Charles Dujarier, người từng cạo gọt mỡ dư của một số thân chủ. Tới năm 1926, ông hút mỡ dư ở đầu gối một nữ vũ công ballerina. Chẳng may sau khi hút, chân vũ công này bị hoại thư phải cắt bỏ. Giới giải phẫu thẩm mỹ khựng lại trong vài thập niên nhưng vẫn âm thầm tìm cách cải thiện việc hút mỡ.

Năm 1974 hai bác sĩ người Ý Giorgio and Arpad Fischer sáng chế ra ống hút mỡ. Tới năm 1982, bác sĩ người Pháp Yves-Gerard Illouz giới thiệu phương pháp bơm chất lỏng làm tan mỡ rồi hút ra. Phương pháp này mang lại kết quả khá mỹ mãn và tới thời điểm này thì y giới Mỹ mới nhập cuộc, cải tiến kỹ thuật hút mỡ.

Năm 1985, bác sĩ bệnh ngoài da Jeffrey A. Klein ở California sáng chế ra phương pháp hút mỡ mệnh danh là kỹ thuật căng-phồng (Tumescent liposuction technique) với gây mê tại chỗ và ít xuất huyết. Hiện nay, phương pháp này được áp dụng nhiều nhất trong các phương pháp hút mỡ mới cũ.

Các phương pháp hút mỡ

-Tumescent liposuction  được thực hiện bằng cách bơm vào vùng định hút mỡ một dung dịch gồm có chất gây tê tại chỗ lidocaine, chất epinephrine để co hẹp mạch máu, tránh xuất huyết và dung dịch muối để dễ dàng hút mỡ ra bằng một ống nhỏ gắn vào máy hút.

-Tương tự kỹ thuật căng phồng là phương pháp bơm dung dịch vào rất ít, bằng lượng mỡ hút ra. Phương pháp tốn ít thì giờ nhưng cần thực hiện với gây mê tổng quát hoặc truyền thuốc an thần qua tĩnh mạch.

-Bên cạnh đó có phương pháp ultrasonic-assisted liposuction dùng sóng âm thanh để ống hút rung động, đánh tan tế bào mỡ rồi hút ra.

-Cắt sén da bụng (abdominoplasty) lấy bớt mỡ và da, thắt chặt cơ bắp khiến cho bụng căng mịn trở lại. Những ai còn muốn có thai không nên làm vì mối khâu căng rách khi thai nhi lớn lên.

-Phương pháp dùng tia laser (Laser liposuction) để vô hiệu hóa tế bào mỡ, không cho chúng chứa chất béo. Chi phí cho phương pháp này tương đối hạ hơn nhưng thường gây tổn thương cho da, da co lại.

Chỉ định của hút mỡ

Hút mỡ được chỉ định trong các trường hợp như sau:

-Tế bào mỡ không mất đi bằng dinh dưỡng hoặc vận động, có mặt ở các vùng khác nhau của cơ thể như bụng, bắp đùi, hông, cổ, mặt và dưới cằm.

-Giảm kích thước nhũ hoa nữ quá cỡ hoặc vú nam giới nở lớn do mất cân bằng hormone (gynecomastia)

-Trong trường hợp không thẩm mỹ như đổ mồ hôi nách quá nhiều và u mỡ.

Rủi ro biến chứng của hút mỡ

Các rủi ro chính gồm có:

1.    Huyết cục làm nghẹt sự hô hấp

2.    Nhiễm trùng sau phẫu thuật

3.    Lủng ruột, thương tích gan hoặc phổi và

4.    Phản ứng và tác dụng phụ của thuốc gây mê tổng quát hoặc liều thuốc an thần quá cao.

5.    Tổn thương dây thần kinh

6.    Phù nề da hoặc da bị hủy hoại

7.    Ứ nước trên phổi

Các rủi ro này sẽ ít xảy ra nếu:

-bệnh nhân không quá mập,

-khi bệnh nhân đừng hút quá nhiều mỡ trong một ngày và

-không cùng một lúc thực hiện thêm một giải phẫu nào như nâng nhũ hoa, căng da mặt…

Khi nào không hút mỡ

Khi đang bị một số bệnh như sau cần được ổn đinh trước khi hút mỡ:

-Tiền sử bệnh tim như heart attack

-Cao huyết áp

-Tiểu đường

-Dị ứng với dược phẩm như kháng sinh

-Bệnh phổi như khó thở

-Hút thuốc lá, uống rượu, lạm dụng thuốc cấm.

-Nếu béo mập mà muốn xuống cân thì hút mỡ không phải là để giảm cân mà hút mỡ chỉ có mục đích thu gọn một phần nào đó của cơ thể.

-Nếu đang bị bệnh hoặc đang dùng một số dược phẩm có ảnh hưởng tới sự lành vết thương, như là đang bị nhiễm trùng, có tiền sử dễ chảy máu, nghẽn động mạch vì cục máu hoặc chất béo, viêm tĩnh mạch, phù nề cơ thể, đang uống aspirin, thuốc cầm máu heparin, warfarin…

-Nếu da không còn tính đàn hồi để có thể co lại, tránh xệ da sau khi hút mỡ.

-Khi đang có thai.

Nhớ là đa số bảo hiểm sức khỏe không trả cho phí tổn hút mỡ làm đẹp. Chi phí này thường thưởng cũng khá cao, cả ngàn mỹ kim cho từng vùng hút.

Cảm giác sau khi hút mỡ

Sau hút mỡ, nhiều bà con thấy

-hãnh diện với thân hình thon thả,

-cảm thấy mình trở nên hấp dẫn hơn,

-kích thước quần áo giảm xuống 2 hoặc 3 số,

-mặc áo tắm khoe thân hình đẹp một cách vô tư thoải mái,

-nhiều sinh lực, trẻ trung hơn và

-cho là mình đã tái “tự quản lý” được tấm thân của mình.

Tại sao nhiều người muốn hút mỡ?

Lý do là một số người tin rằng hút mỡ là giảm cân vĩnh viễn vì con người sinh ra với một số tế bào béo cố định, hút bỏ đi là không còn mập.

Sự thực không phải vậy. Nghiên cứu gần đây cho hay là tế bào béo mới có thể được tạo ra.

Vả lại, như đã trình bầy, hút mỡ chỉ lấy đi một số tế bào béo ở một vài vùng cơ thể như bụng, đùi, cánh tay được coi như là kém mỹ quan. Tế bào béo còn lại vẫn có thể to phình nếu ta tiếp tục “phở da gà nước béo trứng gà non” và tĩnh tại coi phim bộ, ăn fast food.

Dè dặt trước khi hút mỡ

Trước khi quyết định hút mỡ, nên hỏi ý kiến bác sĩ gia đình coi tình trạng sức khỏe của mình có thuận tiện khi làm phẫu thuật.

Rồi nói rõ ý muốn của mình với bác sĩ giải phẫu, để bác sĩ phác họa một kế hoạch thực hành, sao cho đáp ứng được mong muốn của mình.

Đừng tin theo lời khuyến thị quảng cáo hoặc mê hoặc bởi những tấm hình nêu ra thân hình xấu đẹp trước và sau giải phẫu, của bổn bác sĩ thẩm mỹ. Khuyến thị quảng cáo có mục đích thuyết phục dụ dỗ mình mua món hàng hoặc dùng dịch vụ. Quảng cáo không bao giờ nêu ra những khuyết điểm của dịch vụ, hàng hóa.

Và cũng nên để ý rằng sau hút mỡ cũng có một số “sự cố” không vui như:

-Sẹo xấu  nơi vết cắt trên da để đưa ống hút mỡ vào;

-Nơi hút mỡ có thể gồ ghề khó coi sau khi hút.

-Hút mỡ có thể không có kết quả vĩnh viễn vì mập trở lại thì chất béo có thể tụ lại ở nơi đã hút.

Kết luận

Với biến chứng trầm trọng có thể xảy ra, quyết định hút mỡ hoàn toàn có tính cách thẩm mỹ và do tự mình quyết định.

Kết quả của hút mỡ có thể rất tốt và nhiều người cảm thấy sung sướng thỏa mãn. Nhưng cũng có trường hợp kết quả không như ý muốn, như là:

-Sẹo xấu  tại vết cắt trên da để đưa ống hút mỡ vào;

-Nơi hút mỡ có thể gồ ghề khó coi sau khi hút.

-Hút mỡ có thể không có kết quả vĩnh viễn vì mập trở lại thì chất béo có thể tụ lại ở mấy tế bào béo còn sót nơi đã hút.

Cho nên một số bác sĩ thường lưu ý thân chủ nên vừa phải trong kỳ vọng vào kết quả sau hút mỡ và giới hạn số lượng mỡ hút.

Vài phương thức có thể thay thế cho hút mỡ như thay đổi dinh dưỡng để giảm cân; vận động để đốt bớt chất béo; chấp nhận cơ thể tạo hóa đã ban cho hoặc dùng quần áo, mỹ phẩm để bớt “khó coi” của vùng mông vùng bụng, nét mặt, là những điều mà ai cũng dễ dàng thực hiện.

Chẳng tốn tiền mà lại không biến chứng rủi ro.

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

www.bsnguyenyduc.com